Okul Öncesi ve Biyoloji Öğretmen Adaylarında Bilişüstü Farkındalık ve Epistemolojik İnançların İncelenmesi

Creative Commons License

Bedel E. F., Çakır M.

Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, cilt.37, sa.37, ss.84-98, 2013 (Hakemli Dergi)

Özet

Bu çalışmanın amacı okul öncesi ve biyoloji öğretmen adaylarının bilişüstü farkındalık düzeyleri ile epistemolojik inançlarını belirlemek ve gruplar arası farklılıkları incelemektir. Bu araştırmaya okul öncesi eğitimi ve biyoloji eğitimi anabilim dallarındaöğrenim gören toplam 286 öğretmen adayı katılmıştır. Araştırmaya katılan öğretmen adaylarından Merkezi Epistemolojik İnançlar Ölçeği ve Bilişüstü Farkındalık Envanterini doldurmaları istenmiştir. Oksal, Şenşekerci ve Bilgin (2006) tarafından geliştirilenEpistemolojik İnançlar Ölçeği 4 alt faktörden oluşmaktadır: Bilgi kaynağı olarak bilime inanç, rasyonel topluma inanç, batıl ritüellere inanç ve doğaüstü güçlere inanç. Öğrencilerin bilişüstü farkındalık düzeylerini saptamak amacıyla ise Schraw veSperling-Dennison (1994) tarafından geliştirilen Metacognitive Awareness Inventory'nin Türkçeye uyarlanmış formu olan Üstbilişsel Farkındalık Envanteri kullanılmıştır. Ölçek, bilişin bilgisi ve bilişin düzenlenmesi olmak üzere 2 temel alt boyuttanoluşmaktadır. Elde edilen verilerin analizinde betimsel teknikler ve tek yönlü varyans analizi kullanılmıştır. Bulgular,epistemolojik inançlar konusunda okul öncesi ve biyoloji öğretmen adayları arasında sadece batıl ritüellere inanç alt boyutunda fark olduğunu ortaya koymuştur. Buna göre, biyoloji öğretmen adaylarının batıl ritüellere inanç puanları anlamlı bir oranda dahayüksektir. Bu iki grup öğrencinin bilişüstü farkındalık puanları üzerinde yapılan analizlere göre ise, genel bilişüstü farkındalık vediğer alt boyutlarda, biyoloji eğitimi öğretmen adaylarının lehine olmak üzere, anlamlı farklılıklar bulunmuştur.

The primary aim of this study was to describe prospective pre-school and biology teachers’ level of metacognitive awareness and epistemological beliefs and to examine differences between the groups. The total of 286 pre-school and biology teacher candidates participated in the study. Participants were asked to complete the central epistemological beliefs questionnaire which consisted of four sub-scales namely: belief in science as a source of knowledge, belief in rational society, belief in superstitious rituals, and belief in supernatural powers and metacognitive awareness inventory which consisted of two main sub-scales namely: knowledge of cognition and regulation of cognition. Descriptive statistics is used to describe responses from both groups and the differences between the groups were examined by one-way analysis of variance. Findings of the study showed thatin terms of central epistemological beliefs prospective pre-school and biology teachers’ responses were statistically different only in belief insuperstitious rituals sub-scale. In terms of metacognitive awareness biology teacher candidates scores were statistically significantly higher in all sub-scales.