Akademik Veri Yönetim Sistemi
Türkiye Klinikleri Spor Bilimleri Dergisi, cilt.2, sa.10, ss.88-96, 2018 (Hakemli Dergi)
Dünyada en yaygın görülen yeme bozuklukları anoreksiya nervoza ve bulimia nervoza olup; genel nüfusun yaklaşık %1'i anoreksiya nervoza, %4'ü ise bulimia nervoza belirtileri sergilemektedir. Anoreksiya nervoza çok düşük vücut ağırlığı, vücut ağırlığına ilişkin çarpık bir algı ve kilo almaya dair yoğun korku ile karakterize bir yeme bozukluğudur. Bulimia nervozada ise kişiler gizlice çok büyük porsiyonlarda besin tüketerek, ardından duydukları pişmanlıkla sağlıksız bir şekilde bu besinleri geri çıkarmaya çalışmaktadırlar. Başka türlü adlandırılamayan yeme bozukluklarından biri olarak kabul edilen tıkınırcasına yeme bozukluğu ise kişinin yeme kontrolünü kaybettiği tekrar eden tıkınırcasına yeme atakları ile karakterizedir. Yeme bozuklukları ve düzensiz beslenme atletizm branşı sporcularında oldukça sık görülen durumlardandır. Atletlerde yeme bozukluğu görülme sıklığı %1-62 arasında değişmekte olup, kadınlarda bu sıklığın daha yüksek olduğunu gösteren çalışmalar mevcuttur. Sporcunun beslenme ve kilo kontrolü davranışlarının geçici olup olmadığını belirlemek için erken teşhis ve tedavi atletik programlar için öncelikli olmalıdır. Yeme bozukluğunun erken dönemde saptanması, hem sağlık sorunlarının ortaya çıkmasını hem de atletin performansının olumsuz yönde etkilenmesini engellemektedir. Bu amaçla; Kadın Atlet Tarama Aracı, Atletik Ortam Anketi ve Fizyolojik Tarama Testi gibi kadın atletler için geliştirilmiş bazı tarama testleri bulunmaktadır. Atletlere yeme bozukluğu tanısı konulduktan sonra, bilgili ve deneyimli sağlık çalışanları ile multidisipliner ve hasta merkezli bir bakım programı oluşturulması önem arz etmektedir. Özellikle kadınlarda olmak üzere, atletlerde yeme bozukluklarının ciddi sağlık sorunlarına yol açması ve spor performansını olumsuz şekilde etkilemesi, atletlere özgü yeni tarama araçlarının geliştirilmesi ve uygulanmasına daha da önem verilmesi gerektiğini göstermektedir.
Anahtar Kelimeler: Atletler; yeme bozuklukları; anoreksiya nervoza; bulimia nervoza