Akademik Veri Yönetim Sistemi
Türkiye Klinikleri Hemşirelik Bilimleri Dergisi, cilt.13, sa.3, ss.457-467, 2021 (Hakemli Dergi)
Amaç: Erişkin kanser hastalarının, aile bakım vericilerinin
bakım verme yükünü ve etkileyen faktörleri incelemektir. Gereç ve
Yöntemler: Tanımlayıcı-kesitsel türdeki çalışma, Ocak-Şubat 2015 tarihleri
arasında İstanbul Kartal Dr. Lütfi Kırdar Eğitim ve Araştırma
Hastanesi’nin kemoterapi ve radyasyon onkolojisi kliniklerinde ayaktan
tedavi gören, dâhil edilme kriterlerini karşılayan 169 hasta ve bu
hastaların aile bakım vericileriyle gerçekleştirildi. Veriler, kişisel bilgi
formu ve Zarit Bakım Verme Yükü Ölçeği (BVYÖ) kullanılarak toplandı.
Bulgular: Aile bakım vericilerin yaş ortalaması 43,6±13,8 olan
çoğu kadın, hastanın çocuğu ve BVYÖ toplam puan ortalamaları
33,8±15,6 olarak bulundu. Kadın, eğitim düzeyi düşük, 45 yaş ve üstü,
hastanın ebeveyni ve eşi olan, herhangi bir işte çalışmayan, bir sağlık
sorunu bulunan, geliri giderinden az ve bakım verici rolü nedeniyle
aile/iş yaşamındaki rol/sorumlulukları etkilenen bakım vericilerin
BVYÖ puan ortalamaları daha yüksekti. Bakım verirken, çeşitli konularda
güçlük yaşamayan aile bakım vericilere göre güçlük yaşayanların
BVYÖ puan ortalamaları daha yüksekti. Hastaların öz bakım aktivitelerini
gerçekleştirmede bağımlılık düzeyi arttıkça, bakım vericilerin
BVYÖ puan ortalamalarının da arttığı görüldü. Sonuç: Çalışma bulguları,
erişkin kanser hastalarının aile bakım vericilerinin algıladıkları
bakım yükünün orta düzeyde olduğunu ve bakım yükünün hastaya ve
bakım vericiye ait çeşitli faktörlerden etkilendiğini gösterdi. Hemşirelerin,
bakım verme yükünü düzenli aralıklarla değerlendirmeleri, bakım
yükünün yüksek olduğu alanların iyileştirilmesine yönelik eğitim ve
danışmanlık sağlamaları önerilmektedir.
Anahtar Kelİmeler: Kanser; aile bakım verici; bakım yükü; hemşirelik bakımı
Objective: The aim of this study is to examine the caregiver
burden of family caregivers of adult cancer patients and factors
affecting their burden. Material and Methods: This descriptivecross-
sectional study was carried out with 169 patients, who were
treated in the chemotherapy and radiation oncology outpatient clinics
of İstanbul Kartal Dr. Lütfi Kırdar Training and Research Hospital
between January-February 2015 and met the inclusion criteria, and
their family caregivers. Data were collected using personal information
form and Zarit Burden Interview (ZBI). Results: Average age of
family caregivers was 43.6±13.8, most of them were women, were
the children of patients, and mean total ZBI score was found as
33.8±15.6. Mean ZBI scores of those who are women, with low education
level, 45 years of age and over, patient's parent and spouse,
who do not work, have a health problem, whose income is less than
expenses, whose roles/responsibilities in family/work life are affected
by the caregiving role were higher. Mean ZBI scores of family caregivers
who have difficulties in various issues while providing care
were higher, and as the dependence level of patients in performing
self-care activities increased, mean ZBI scores were increased. Conclusion:
Study findings showed that caregiver burden perceived by
family caregivers is moderate, and caregiver burden is affected by
various factors belonging to patient or caregiver. It is recommended
that nurses regularly assess the caregiver burden and provide training
and counselling in improving the areas where caregiver burden is
high.
Keywords: Cancer; family caregiver; caregiver burden; nursing care