Postmodern Dönem Disney Prenses Anlatılarında İnşa Edilen Kadın Temsilinin Moana Örneği Üzerinden İncelenmesi


Creative Commons License

Kırel S., Bostan A. D.

TRT Akademi, cilt.3, sa.5, ss.6-27, 2018 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 3 Sayı: 5
  • Basım Tarihi: 2018
  • Dergi Adı: TRT Akademi
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.6-27
  • Marmara Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Canlandırma sineması denilince akla ilk gelen ve tarihi en eskiye dayanan şirket olan Disney hem popüler sinemanın hem de canlandırma sinemasının geçirdiği evrelere paralel şekilde bir postmodernleşme süreci geçirmektedir. Postmodernliğin Disney evreninde görünürlük kazanması bir dizi sorunu da beraberinde getirmiştir. Bunlardan biri de ana akım sinema tartışmalarında masum bir düzenleme olmadığı dile getirilen temsil sorunudur. Disney için kuruluşundan günümüze kadar evrensel ve masum kabul edilen masal metinlerinden uyarladığı prenses anlatıları vazgeçilmezdir. Bu anlatılarda temsiller üzerinden sunulan rol modelleri, içinden geçilen döneme göre yeniden düzenlenir. Disney’in ilk prenses anlatısı olan Pamuk Prenses ve Yedi Cüceler’den (1937) sonuncusu olan Moana’ya (2017) kadar kadın temsilinin evcimen, pasif ve güzel kadından cesur, aktif ve bağımsız kadına evrildiği görülür. Bu çalışmada en güncel örnek olan Moana üzerinden sözü edilen değişimin nasıl gerçekleştiği incelenmektedir. Kuramsal çerçevenin ilk adımında Disney’in bir form olarak prenses anlatısını nasıl kullandığına, ikinci adımında ise Prenses ve Kurbağa (2010) animasyonuyla başlayan postmodern dönemde hangi temsillerin görünür kılındığına odaklanılmıştır. Analiz kısmında ise Greimas’ın “eyleyensel örneklem” ve “gösterge bilimsel dörtgen” modelleri tercih edilmiştir. Elde edilen veriler Moana animasyonunda kadının “güçlü, bağımsız, savaşçı” temsilinin, anlatının alt kodlarında daha farklı işlediğini ortaya koymuştur.

Anahtar Kelimeler: Disney, Temsil, Anlatı, Postmodern Anlatı, Greimas


Disney is the most well-known and oldest corporation in the animation industry. It is now passing through a process of postmodernization like animation cinema in general and other forms of popular cinema. Postmodernity brings a new set of issues in Disney narrative. One of them is the problem of representation that is already seen far from being innocent in the mainstream cinema debates. “Harmless” princess tales are essential for Disney from the beginning of the company. In these tales, role models are modernized by the general trends of the era. From the first “princess tale”, Snow White (1937), to the last, Moana (2017), representation of women shifted from domestic, submissive and pretty to brave, determined and autonomous. In this study, we will look for the change in Moana. First of all, we will review how Disney uses the form of “princess narrative”. In the second step of theoretical evaluation, we will concentrate on “the postmodern turn” in the representation of women beginning from The Princess and the Frog (2010). In the analysis section, Greimas’ “operative sampling” and “semiotics” models are used. The results have shown that in Moana animation, “strong, independent, warrior” representation of the women works differently in the subcodes of the narrative.