Akademik Veri Yönetim Sistemi
13. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, Denizli, Türkiye, 4 - 06 Ekim 2018, cilt.1, sa.1, ss.496
FEN BİLİMLERİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ PUSULA VE HARİTA ÜZERİNDEN YÖN TAYİN ETME BECERİLERİ VE COĞRAFİ YÖN MANYETİK YÖN OLGULARINI AYIRMA DÜZEYLERİ
DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET KÜRŞAD DURU
Yön kavramı bireylerin eğitim öğretim süreçlerinde erken dönemlerden itibaren karşılaştıkları bir kavramdır. Bu kavramla ilgili yön tayin yöntemleri, yön tayin araç gereçleri, coğrafi yönler, manyetik yönler gibi konu başlıkları da hayat bilgisi, sosyal bilgiler, coğrafya, fen bilimleri fizik ve astronomi gibi derslerin kapsamında yer alan önemli başlıkları oluşturmaktadır. Bu başlıklar yukarıda sıralanan derslerin birbiri ile bütünleşmesi noktasında ayrıca önem arz etmektedir. Bu nedenle örgün eğitim sürecini tamamlamak üzere olan mesleki hayata atılmaya hazırlanan öğretmen adaylarının yön kavramı ve yön tayini yöntemlerini bilme ve uygulayabilme, coğrafi yön-manyetik yön ayrımını yapabilme ve nasıl tayin edileceğini bilme gibi beceri, davranış ve bilgi düzeylerinin yeterli olması beklenir. Bu çalışmada Fen Bilimleri öğretmen adaylarının, pusuladan yön tayin etme ve harita üzerinde coğrafi yönleri gösterebilme beceri ve yeterliklerinin ortaya konulmasının yanında coğrafi yön ve manyetik yön ayrımı hususundaki bilgi düzeyleri tespit edilmeye çalışılmıştır. Araştırma bir devlet üniversitesinin son sınıfında okuyan 46 fen bilimleri öğretmen adayı ile gerçekleştirilmiştir. Araştırma, tanımlayıcı gözlemsel bir tarama yöntemi olan kesitsel tarama deseninde tasarlanmış ve yürütülmüştür. Mezuniyet aşamasına gelmiş öğretmen adayları için bu desen, adayların araştırma konusu ile ilgili durumlarının tespitinde zaman, maliyet ve sonuçların netliği açısından avantajlı bir yapıya sahiptir. Çalışmada ölçme aracı olarak araştırmacı tarafından hazırlanan ve açık uçlu sorulardan oluşan bir anket kullanılmıştır. Anket üç bölümden oluşmaktadır. Fen bilimleri öğretmen adaylarından, ilk bölümde resimleri verilen pusula görüntülerinden yön tayin etmeleri, ikinci bölümde resimleri verilen haritalar için coğrafi yön diyagramlarını belirlemeleri istenmiş ve üçüncü bölümde ise adayların coğrafi yön-manyetik yön ayrımı hususundaki bilgi düzeyleri ölçülmeye çalışılmıştır. Ankette yer alan açık uçlu sorulara öğretmen adaylarının verdikleri cevaplar içerik analizine tabi tutularak verilerin çözümlenmesi yapılmıştır. Elde edilen bulgulara göre fen bilimleri öğretmen adaylarının pusuladan yön tayini yapabildikleri, verilen herhangi bir harita için yön diyagramını oluşturabildikleri tespit edilmiştir. Ancak coğrafi yön ve manyetik yön ayrımını yapamadıkları ve kavram yanılgılarının olduğu tespit edilmiştir. Çalışmada elde edilen bu bulgulara dayanarak öneriler getirilmiştir.
Anahtar Kelimeler: Yön, Pusula, Coğrafi Yön, Manyetik Yön