Okul Öncesi Çocuklarının İnsan ve Aile Resmi Çizimlerinin Değerlendirilmesi


Creative Commons License

Güven G.

Eğiten Kitap, Ankara, 2018

  • Yayın Türü: Kitap / Mesleki Kitap
  • Basım Tarihi: 2018
  • Yayınevi: Eğiten Kitap
  • Basıldığı Şehir: Ankara
  • Marmara Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Çocuklar resim yapmayı keşfetmek, problem çözmek ya da fikir ve gözlemlere görsel bir biçim vermek amacıyla kullanmaktadırlar. Çocuk resimlerinde hem bilinçli hem de bilinçsiz anlamlar taşıyan çocuğa özgü ifadeler bulunmaktadır. Bu ifadeler çocukların birçok farklı yönünü temsil ederler. Çocuk resimlerinin; çocukların psikolojik du rumlarını, kişilerarası ilişkilerini ve çeşitli duyguları sergileyerek iç dünyalarını yansıttıkları düşünülmektedir. Bu araştırmada, ailesinin yanında ve kurumda kalan okul öncesi çocuklarının (4–6 yaş) insan ve aile resmi çizimlerinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Bu değerlendirmenin yapılabilmesi için çocuklara Goodenough-Harris İnsan Çiz Testi uygulanmış ve çocuklardan aile resmi yapmaları istenmiştir. Çocukların demografik özelliklerine (yaş, cinsiyet, anne-baba öğrenim durumu, ailedeki çocuk sayısı, kaçıncı çocuk olduğu vb.) ilişkin bilgileri elde etmek amacıyla araştırmacı tarafından geliştirilen olan 19 soruluk Kişisel Bilgi Formu; çocuk ile ilgili detaylı bilgi alabilmek için de Yavuzer tarafından geliştirilen Anamnez Formu araştırmacı tarafından ebeveyn ile yapılan yüzyüze görüşme yoluyla doldurulmuştur.  Ailesinin yanında yaşayan çocuklara ait Okul Öncesi Davranış Ölçeği (ODÖ) öğretmenler; Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu’nda yaşayan çocukların Okul Öncesi Davranış Ölçeği (ODÖ) de eğitimci/psikolog/bakıcı anneleri tarafından doldurulmuştur. İstanbul ve Sakarya illerindeki devlet ve özel okul öncesi eğitim kurumlarına devam eden 4, 5 ve 6 yaş grubu 1421 çocuk; İstanbul Bahçelievler ile Göztepe Semiha Şakir Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumlarında, İstanbul Bolluca Çocuk Köyü, İzmir Urla Barbaros Çocuk Sitesi’nde yaşayan 4, 5 ve 6 yaş grubu 99 çocuk olmak üzere toplam 1520 çocuk araştırmanın örneklemini oluşturmaktadır. Yapılan araştırmada elde edilen bulgulardan genel olarak aşağıdaki sonuçlara ulaşılmıştır; • Çocukların çizim becerileri bilişsel gelişimlerine paralel olarak gelişmektedirler. • Çocuklar çizimlerinde duygu, düşünce, istek ve özlemlerini ifade etmektedirler. • Cinsiyet çocuk çizimleri üzerinde önemli bir etkendir ve kız çocuklarının çizim becerileri erkek çocuklara göre daha gelişmiştir. 4 yaş grubu çocuklarının kelemle tanışma heyecanı üst seviyededir ve bu yaş grubundaki çocuklar çizimlerini pekiştirmek için çabalamaktadırlar.  • 5 -6 yaş grubu çocuklarının çevreyle etkileşiminin oldukça yoğun olduğu bir dönemdir ve bu dönemde çizime olan ilgi azalmaktadırlar. • Daha az hareketli çocuklar kendilerini çizim yoluyla diğer çocuklara göre daha fazla ifade etmektedir ve enerjilerini çizim yoluyla boşlatmaktadırlar. • Duygusal olarak bazen zedelenen ve bazen hayal kuran çocukların çizim becerileri diğer çocuklara göre daha çok gelişmiştir. • Kurumda kalan çocuklarla aile yanında kalan çocuklar arasında çok büyük farklılıklar olmamakla birlikte kurumda kalan çocuklar çizim becerileriyle ilişkili olarak literatürün aksine cinsiyet faktöründen etkilenmemektedir.  • Kurumda kalan çocuklar, aile özlemlerini resimlerine yansıtmaktadırlar. Bu araştırmanın konuyla ilgili yapılacak diğer araştırmalara ışık tutması beklenmektedir.