Türkiye Eğtim Dergisi, cilt.5, sa.1, ss.175-190, 2020 (Hakemli Dergi)
Bu araştırmada, MEB tarafından hazırlanan 5. Sınıf Türkçe
Ders Kitabındaki metinlerin okunabilirlik düzeylerinin
belirlenmesi ve metinlerin sınıf düzeyine uygunluğunun
incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmada okuma parçaları ve
serbest okuma parçaları olan toplam 26 metin incelenmiş,
şiirler incelemeye dâhil edilmemiştir. Bu çalışmada araştırma
modeli olarak doküman incelemesini temel alan betimsel
niteliklere dayanan tarama modeli kullanılmıştır. Veriler
analiz edildikten sonra metinlerin okunabilirlik düzeylerine
ilişkin elde edilen bulgular metin türlerine göre
sınıflandırılarak sunulmuştur. Metinlerin incelenmesinde
Ateşman’ın (1997) Türkçeye uyarladığı okunabilirlik
formülü, Çetinkaya-Uzun’un (2010) ve Bezirci-Yılmaz’ın
(2010) geliştirdikleri okunabilirlik formülleri kullanılmıştır.
Araştırma sonucunda bilgilendirici metinlerin öyküleyici
metinlere göre daha zor olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca
Türkçe’nin üç farklı okunabilirlik formülüne (Ateşman,
Çetinkaya-Uzun, Bezirci-Yılmaz) göre incelenen 5. sınıf
Türkçe ders kitabındaki öyküleyici ve bilgilendirici
metinlerin 5. sınıf öğrenci seviyesinin üzerinde metinler
oldukları sonucuna ulaşılmıştır.
In this study, it was aimed to determine the word and
sentence lengths of the texts of the 5th-grade Turkish
textbooks and to determine the readability levels of these
texts and to examine the appropriateness of the texts to the
class level. In the research, 26 texts with reading and free
reading parts were examined and poems were not included
in the study. In this study, a research model based on
descriptive qualifications based on document analysis was
used as a research model. After the data were analyzed, the
findings obtained regarding the readability levels of the texts
were presented by classifying them according to the text
types. In the analysis of the texts, the readability formula
adapted by Ateşman (1997) to Turkish, and the readability
formulas developed by Çetinkaya-Uzun (2010) and BezirciYılmaz (2010) were used. As a result of the research, it has
been determined that informative texts are more difficult
than narrative texts. In addition, it was concluded that the
narrative and informative texts in the 5th-grade Turkish
textbook, which were examined according to three different
readability formulas of Turkish (Ateşman, Çetinkaya-Uzun,
Bezirci-Yılmaz), were texts above the 5th-grade level