Matematik Öğretmenlerinin Görüşlerine Göre Ortaokul Matematik Öğretiminde Karşılaşılan Sorunların ve Çözüm Önerilerinin İncelenmesi


Creative Commons License

Duran S., Berk Ş., Köklü O.

Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, cilt.57, ss.1-23, 2023 (Hakemli Dergi) identifier

Özet

Bu çalışmada, ortaokul matematik öğretiminde karşılaşılan sorunlar öğretmen görüşleri doğrultusunda araştırılmış ve belirlenen sorunlar için çözüm önerileri sunulmuştur. Sorunların önem dereceleri ve karşılaşılma sıklıkları yanında belirlenen demografik değişkenlerden bağımsız olup olmadıkları incelenmiştir. Araştırma genel tarama modellerinden tekil tarama türüne uygun olarak tasarlanmıştır. Araştırma evrenini Millî Eğitim Bakanlığı’na (MEB) bağlı tüm ortaokullarda (resmi ve özel) görev yapan ilköğretim matematik öğretmenleri, örneklemini ise 547 matematik öğretmeni oluşturmuştur. Veri toplama aracı olarak Duran ve Berk (2021) tarafından geliştirilen “Ortaokul Matematik Öğretiminde Karşılaşılan Sorunları Belirleme Ölçeği” kullanılmıştır. Ayrıca ölçekte bulunan kategorilerin her birinin sonunda açık uçlu sorular sorularak belirlenen sorunlara ilişkin çözüm önerileri konusunda katılımcı öğretmenlerin görüşleri alınmıştır. Ölçek, uluslararası bir arama motorunun anket özelliğinden yararlanılıp çevrimiçi olarak uygulanmıştır. Araştırmanın sonuçlarına göre, ortaokul matematik öğretiminde karşılaşılan sorunların çoğunluğunu öğretmenle ilişkili sorunlar oluşturmaktadır. Öğretmenle ilişkili sorunlar tüm katılımcılar tarafından önemli olarak değerlendirilirken, diğer kategorilere göre daha az sıklıkta vi karşılaşılmaktadır. Öğrenci ile ilişkili sorunlar ise en sık karşılaşılan ve en önemli görülen sorun kategorisini oluşturmaktadır. Araştırmada ayrıca katılımcıların cinsiyeti, mezuniyet durumu, yerleşim birimi, kariyer planlaması, mezun olunan fakültesi, haftalık girilen ders saati ve kıdemi gibi demografik değişkenleri hakkında da veri toplanmıştır. Genel olarak, ortaokul matematik öğretiminde belirlenen sorunların tamamı önemli görülmektedir. Sorunların çoğunluğu ile sık sık ya da çok sık karşılaşılırken az sayıda sorunla nadiren ya da çok az karşılaşılmaktadır. Belirlenen sorunların bazılarının önem derecesi ve karşılaşılma sıklıkları; cinsiyet, mezuniyet durumu, yerleşim birimi, kariyer planlaması, mezun olunan fakülte, haftalık girilen ders saati, kıdem değişkenlerinden bağımsız değildir. Toplanan görüşlerin katılımcıların demografik özelliklerinden bağımsız olup olmadığını belirlemek için yapılan analiz sonuçlarına göre; kadın öğretmenlerin “Matematik öğretiminde teknoloji kullanımının yetersizliği” dışındaki sorunlarla erkek öğretmenlere göre daha sık karşılaştığını ve tüm sorunları daha önemli gördüğünü göstermektedir. Matematik öğretiminde yaşanan sorunların çözümü olarak, eğitim fakültelerinin ders içeriklerinin yeniden düzenlenmesi, öğretmenlere uygulamalı hizmet içi eğitimler verilmesi, öğretmenlerin öğretme becerisi yeterliliklerinin artırılması ve öğretmenlerin sosyoekonomik durumlarının iyileştirilmesi önerilmiştir. Ayrıca öğrencilere günlük verimli çalışma alışkanlığı kazandırılması, öğrencilere sunulan koçluk ve rehberlik hizmetlerinin artırılması, öğrencilerin yeteneklerine göre sınıflara yönlendirilmesi, oyun ve etkinlik gibi yöntemlerle matematiğin sevdirilmesi önerileri de sunulmuştur.