UVB Işınına Maruz Bırakılmış Farklı Mantar Türlerinin İnsan Osteoblast Hücre Hattında Kemik Metabolizmasına Etkisi


Cebeci A. (Yürütücü)

Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığı (TÜSEB) Araştırma Projesi, 2023 - 2024

  • Proje Türü: Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığı (TÜSEB) Araştırma Projesi
  • Başlama Tarihi: Temmuz 2023
  • Bitiş Tarihi: Temmuz 2024

Proje Özeti

Amaç: D vitamini yaşamın her aşamasında ve özellikle hızla büyüyen bebekler, gençler, hamile ve emziren kadınlar için önemlidir. D vitaminin en önemli etkileri kalsiyum, fosfor ve kemik metaboolizması üzerinedir. D vitamini, gastrointestinal kalsiyum emilimi, osteoid dokunun mineralizasyonu ve serum iyonize kalsiyum seviyesinin korunması için gereklidir. Aynı zamanda, kas gücü, nöromüsküler koordinasyon, hormon salınımı, otoimmüniteyi baskılama ve belirli kanserlerin gelişimini kısıtlama gibi diğer fizyolojik işlevler için de önemlidir. D vitamininin ana kaynakları güneş ışığına maruz kalma ve yiyeceklerle alımdır. Alternatif olarak, birkaç hayvansal kaynaklı gıda, özellikle balık yağları, D3 vitamini kaynakları iken mayalar ve mantarlar, D2 vitamini kaynaklarıdır. Mantarların hücre duvarlarında yüksek konsantrasyonlarda ergosterol bulunur. UV radyasyonuna maruz kaldığında, mantar hücre duvarındaki ergosterol pre-vitamin D2'ye dönüştürülür, bu daha sonra sıcaklığa bağlı bir süreçte termal olarak izomerize edilerek yaygın olarak vitamin D2 olarak bilinen ergokalsiferole dönüşür. UVB uygulaması ile mantarlardaki D2 vitamini seviyesi günlük ihtiyaç duyulan dozun üzerine çıkabilmektedir. Bu nedenle, D vitamini ile zenginleştirilmiş mantarların tüketimi, D vitamini eksikliğinden kaynaklanan küresel halk sağlığı sorununun hafifletilmesine önemli ölçüde katkıda bulunabilir. Bu bağlamda, bu çalışmada, UVB ışınına maruz bırakılmış farklı mantar türlerinin (Kültür mantarı, Shiitake mantarı ve Kral mantarı) İnsan Osteoblast (HOb) hücre hattında kemik metabolizması üzerine etkilerini incelemek ve bu mantarların UVB uygulanmamış türleri ve D2 ve D3 vitamini ile karşılaştırmak amaçlanmaktadır. Yöntem: UVB uygulanmış ve uygulanmamış kültür mantarı (Agaricus bisporus), Shiitake mantarı (Lentinula Edodes) ve Kral mantarı (Pleurotus eryngii) Elit Mühendislik Gıda Sanayi’nden satın alınacaktır. D2 ve D3 vitamini bu vitaminlerin üretimini yapan firmalardan temin edilecektir. Mantarların D vitamini düzeyi HPLC yöntemi ile belirlenecektir. Mantarların antioksidan aktivitesi Bakır (II) iyonu indirgeyici antioksidan kapasite yöntemi (CUPRAC), DPPH radikali giderme aktivite tayini, Demir indirgeme antioksidan gücü (FRAP) tayini ve toplam fenolik madde miktarlarının belirlenmesi yöntemleri ile tayin edilecektir. Çalışmada insan osteoblast hücre hattı kullanılacaktır. Ek olarak, hücre kültürüne ekimlerin yapılmasının ardından sitotoksik etkinin belirlenmesi için MTT yönteminin kullanılması, gen ekspresyonunun tespiti için Real Time PCR yönteminin kullanılması planlanmaktadır. ALP aktivitesi ve OPG miktarı analizi için enzim bağlı immünosorbent deneyi (ELISA) yöntemi kullanılacaktır. Hücre morfolojisinin belirlenmesi için DAPI boyama yöntemi kullanılacaktır.