Aktaş A. (Yürütücü), Pınar M., İlhan H. O., Serbes G., Uzun H.
Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, BAP Araştırma Projesi, 2025 - 2027
Kısırlık, bir çiftin bir yıl boyunca korunmasız ve düzenli cinsel ilişkiye rağmen gebelik elde edememesi durumu olarak tanımlanmakta ve dünya genelinde çiftlerin yaklaşık %15’ini etkilemektedir. Erkek faktörüne bağlı kısırlık, tüm infertilite vakalarının yaklaşık %50’sini oluşturmaktadır. Bu nedenle sperm analizi, erkek fertilitesinin değerlendirilmesinde kritik bir rol oynamaktadır. Ancak, mevcut manuel analiz yöntemleri zaman alıcı, yoruma açık ve gözlemsel hatalara açıktır. CASA sistemleri ise yüksek maliyetleri, kullanım zorlukları ve sınırlı güvenilirlikleri nedeniyle yaygın olarak tercih edilmemektedir. Bu çalışmada, sperm hareketliliğinin değerlendirilmesi amacıyla düşük maliyetli ve yüksek doğrulukta çalışan yapay zekâ tabanlı bir analiz sistemi geliştirilmiştir. Cep telefonuyla kaydedilen videolar, merkezi bir sunucuya aktarılmış; derin öğrenme ve DeepSort algoritmaları kullanılarak sperm tespiti ve hareket takibi gerçekleştirilmiştir. Elde edilen yörüngeler, Dünya Sağlık Örgütü’nün kriterlerine göre sınıflandırılmıştır. Projenin temel amacı, analiz edilen sperm hareket verilerini bireylere ait tıbbi geçmiş, alışkanlıklar ve olası sağlık sorunlarıyla ilişkilendirerek erkek infertilitesine yönelik daha bütüncül ve kişiselleştirilmiş bir değerlendirme yapmaktır. Böylece hem geleneksel sistemlerin dezavantajları aşılacak hem de hasta verileriyle entegre çalışan açıklayıcı bir analiz altyapısı sunulacaktır.