Dikpınar T., Süzgeç Selçuk S.(Yürütücü)
Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2016 - 2017
Amaç:
Bu
çalışmada Ferulago trachycarpa Boiss. bitkisinin toprak altı kısımlarından elde
edilen n-hekzan, diklorometan ve metanol ekstrelerinin antimikrobiyal
aktivitelerinin araştırılması ve aktif çıkan ekstreler üzerinde etken madde
izolasyonu yapılması; izole edilen saf etken maddelerin antimikrobiyal aktivite
açısından incelenerek ekstrelerdeki antimikrobiyal aktivite ile
karşılaştırılması amaçlandı. Aynı zamanda F. trachycarpa bitkisinin toprak altı
kısımlarından elde edilen su ve metanol ekstrelerinin antioksidan aktiviteleri
çalışıldı.
Gereç
ve Yöntem: F.
trachycarpa Boiss. bitkisinin toprak altı kısımları kullanıldı ve perkolasyon
yöntemiyle n-hekzan, diklorometan ve metanol ekstreleri elde edildi. Elde edilen ekstrelerin çeşitli bakteri ve
mantar suşlarına karşı mikrodilüsyon yöntemiyle antimikrobiyal aktiviteleri
incelendi. Antimikrobiyal aktivite gösteren n-hekzan ve diklorometan
ekstrelerinden etken maddelerin saflaştırılmasında çeşitli kromatografi yöntemleri (İTK, sütun, pİTK)
kullanıldı. Saf olarak elde edilen maddelerin spektroskopik yöntemler (UV, IR, 1H-NMR,
APT ve LC/MS) kullanarak yapıları aydınlatıldı. İzole edilen saf maddelerin
antimikrobiyal aktiviteleri araştırıldı. Ayrıca F. trachycarpa bitkisinden
perkolasyon yöntemiyle elde edilen su ve metanol ekstrelerinin antioksidan
aktiviteleri DPPH, FRAP yöntemleri ile belirlendi ve toplam fenolik madde
içeriği tespit edildi.
Bulgular
ve Sonuçlar: F. trachycarpa bitkisi n-hekzan
ekstresinden kumarin bileşikleri olan krenulatin, suberosin, marmesin senesioat
(prantşimgin) ile diklorometan ekstresinden ulopterol maddeleri izole edildi. Ferulago
türlerinde, krenulatin ve ulopterol
varlığı ilk defa bu çalışma ile gösterildi. Ulopterol dışındaki saf maddelerin
hepsi, metisiline dirençli Staphylcoccus aureus bakteri suşuna karşı antimikrobiyal
aktivite gösterirken; Candida albicans mantar suşuna karşı ise antifungal aktivite
gösterdi. Su ekstresinin metanol ekstresine göre daha iyi antioksidan etki
gösterdiği ve toplam fenolik madde miktarının daha yüksek olduğu tespit edildi.