Akademik Veri Yönetim Sistemi
Yorulmaz B. (Yürütücü)
TÜBİTAK Projesi, 2017 - 2018
Diğerkâmlık, bir kimsenin, kendisi ihtiyaç içinde bulunsa bile sahip olduğu imkânlarıbaşkalarının ihtiyacını karşılamak üzere kullanması, başkasının yararı için fedakârlıktabulunmasıdır (DİA, XXII, 490). Diğerkâmlık herhangi bir ödül beklentisi olmaksızın yapılanyardım ya da iyiliktir. Diğer bir deyişle kişi kendisine çıkar sağlayacağı düşüncesiyle ya dagösteriş için yardımda bulunursa bu diğerkâm bir davranış değildir (Ümmet, 2012). Sosyoloji,psikoloji, felsefe gibi bir çok bilim dalı diğerkâmlığı çeşitli açılardan incelemektedir. Dindarlıklaolumlu sosyal davranışlar arasında pozitif korelasyon olduğu şeklinde genel bir kanının varlığıilahiyat disiplinlerini de diğerkâmlıkla ilgili çalışmalar yapmaya itmiştir. Yapılan çalışmalarınçoğunda dindarlık-diğerkâmlık arasında pozitif korelasyon olduğu yönünde sonuçlar çıksa dabazı araştırmalar herhangi bir korelasyon bulunmadığını, bazıları ise negatif korelasyonbulunduğunu ifade etmektedir. Bu çalışmaların büyük çoğunluğu Hristiyanlık toplumlardayapılmıştır. Öte yandan bu çalışmalar genelde din psikolojisinin sınırları içerisinde kalmıştır vedin eğitimi alanına giren bir çalışma bulunmamaktadır. Bu çalışma ülkemizde ebeveynindindarlık, diğerkâmlık derecesi ve aile içinde alınan diğerkâmlık eğitiminin çocuğundiğerkâmlığı üzerindeki etkisini inceleyen ilk çalışma olması bakımından özgündür.Araştırmanın amacı, anne ve babanın dindarlık derecesi ile çocuğun diğerkâmlık derecesi;anne babanın diğerkâmlık derecesi ile çocuğun diğerkâmlık derecesi; anne babanın ailedeverdiği diğerkâmlık eğitimi ile çocuğun diğerkâmlık derecesi; ailenin sosyo ekonomik durumuile çocuğun diğerkâmlık derecesi; cinsiyet ile diğerkâmlık derecesi ve kardeş sahibi olmadurumu ile diğerkâmlık derecesi arasında korelasyon olup olmadığını belirlemektir.Araştırmada ebeveynlere (anne ve babaya ayrı) kişisel bilgi anketi, dindarlık ölçeği, özgecilikdavranış ölçeği ve ailede diğerkâmlık eğitimi davranış ölçeği uygulanacaktır. Çocuklara isediğerkâmlık oyunu oynatılacaktır. Çalışmada kullanılacak olan kişisel bilgi anketi çocukla ilgili;çocuğun doğum tarihi, cinsiyeti, kardeş sayısı, doğum sırası, ebeveynle ilgili; doğum tarihi,çocuğa yakınlık durumu (öz-üvey), eğitim düzeyi, meslek ve aylık gelir bilgilerini elde etmeküzere tasarlanmıştır.Araştırmada Ayten (2009) tarafından Uysal (1994)?ın çalışması esas alınarak geliştirilenDindarlık Ölçeği, Ümmet (2012) tarafından geliştirilmiş olan Özgecilik Davranış Ölçeği vearaştırmacı tarafından geliştirilecek olan Ailede Diğerkâmlık Eğitimi Davranış Ölçeğikullanılacaktır. Araştırmaya katılacak çocuklara ise diğerkâmlığı ölçen deneylerde sıklıklabaşvurulan diğerkâmlık oyunu uygulanacaktır.Araştırmanın evrenini Türkiye?de yaşayan 5-12 yaş arası çocuklar ve bunların velilerioluşturmaktadır. MEB istatistiklerine göre bu yaş grubunda yaklaşık 12 milyon öğrencibulunmaktadır (MEB, 2015). Çalışmada bu evreni temsil edeceği düşünülen 400 kişilik birörneklem grubu belirlenmiştir. Örneklem grubunu oluşturacak kişiler ülkemizin her kesimindeninsanı barındıran ve evreni temsil kabiliyeti olan İstanbul ilinin Üsküdar, Ümraniye ve Kadıköyilçelerinin farklı bölgelerinden seçilecektir. Deney yapılacak okulların belirlenmesinde hersosyo ekonomik seviyeden öğrenciye ulaşmak amacıyla tabakalı örnekleme yapılacak fakatokul içerisinde deneye alınacak öğrenciler basit tesadüfi örnekleme ile seçilecektir.Bu çalışma ile elde edilecek araştırma sonuçlarını uluslararası akademik dergilerdeyayımlamak, ulusal ve uluslararası konferans, sempozyum ve seminerlerde sunmak, bu yollaalanda yapılan tartışmalara ve dünya literatürüne katkıda bulunmak, ülkemizde aile içi din vedeğerler eğitimi alanında yapılan çalışmalara katkı sağlamak, Aile ve Sosyal PolitikalarBakanlığı, Milli Eğitim Bakanlığı ve Diyanet İşleri Başkanlığı?na politika geliştirme hususundayardımcı olabilecek bilimsel veriler sunmak hedeflenmektedir