Çakırer Özservet Y. (Yürütücü)
TÜBİTAK Projesi, 2018 - 2019
Kentsel mekan kültürel, ekonomik ve küresel değişimlerden etkilenmektedir. Bu etkilenmeler son dönemlerde oldukça negatif ve
kentsel mekanın insanla olan ilişkisini zedeleyecek niteliktedir. Yönetilemeyecek boyutta gelişen kentleşmenin sonucunda,
çocuklar doğadan hızla uzaklaşmakta, dış ortamda kuralların olmadığı mekânlarda kendi doğallığında oynamak yerine, kapalı
mekânlarda önceden kurgulanmış ve çoğunlukla bireysel oyunlar oynamak durumundadır. Kentte çocukların özgürce
oynadıkları oyun alanlarının olmaması kent kurgusunun önemli bir sorunu olarak karşımıza çıkmaktadır. Çocukların dış
mekândan uzak kalmaları, zaman içerisinde fiziksel, psikolojik, zihinsel ve sosyal yeterliklerini ve gelişimlerini olumsuz
etkilemektedir. Doğanın kendisine sunabileceği farklı mekan türlerinden mahrum olan kentli çocuklar paylaşma, dayanışma ve
kendini fark edip geliştirme fırsatlarından uzakta yaşam sürmektedir. Çalışmada süre ve diğer kısıtlar sebebiyle, kentli çocukların
asosyalleşmesine ve çeşitli problemler yaşamasına neden olan kentleşme sürecine doğrudan bir müdahale getirmek
hedeflenememektedir. Ancak, çalışma kapsamında bu üst hedefe hizmet edeceği düşünülen, kentli çocukların kentlilik ve aidiyet
bilincine yönelik bir farkındalık kazandırma konusunda öncül ve örnek teşkil edebilecek atölyeler düzenlenecektir. Çocukların
kentte doğal ortamlarda hem birbirleriyle hem farklı kentsel mekan türleriyle tanışmaları ve geleneksel sanatları bu atölyelerde
pekiştirici bir unsur olarak çocuklara tanıtmak hedeflenmektedir. Bu bağlamda İstanbul’da farklı açılardan risk altında yaşayan
çocukların yaşam alanları öncelikli olacak şekilde belirlenen bölgelerde, ortaokul 5. ve 6. sınıfa giden 100 çocukla proje ekibinin
bir araya gelerek gerçekleştireceği çeşitli etkinlikler planlanmıştır. Bu etkinliklerde katılımcı çocukların doğa ve kentle ilişkilerinin
geliştirilmesi, kentlilik bilincinin artırılması ve geleneksel sanatlarla tanıştırılması düşünülmektedir. Çalışma kapsamında
gerçekleştirilecek etkinliklerin bu yaş grubu çocuklar ile sınırlanmasının nedeni, öğrenme kapasiteleri ve kenti tek başlarına veya
akranlarıyla deneyimleyebilme becerilerinin oluştuğu dönem olmasındandır. Çalışmanın gerçekleştirileceği 12 aylık süre zarfında
katılımcı çocuklarda ölçülebilir anlamlılıkta kent ve kentlilik bilincinin artışı gözlemlenmesi beklenmektedir. Çalışma katılımcısı
çocuklarla gerçekleştirilen sanat atölyeleri sonrasında, kentsel doğal alanlarla kendini ilişkilendirebilmesi, kentsel alana dair
aidiyet geliştirmesi ve yaşam alanlarına sahip çıkmalarına yönelik bilinç gelişmesi amaçlanmaktadır.