Akademik Veri Yönetim Sistemi
TÜBİTAK Projesi, 2023 - 2024
Selüloz bitkilerde göze yapısının temel bileşenini oluşturan bir karbonhidrattır. Kağıt yapımı, yapay ipek ve patlayıcı madde üretiminde kullanılmaktadır. Odundan izole edilen çok veya az saflık özelliğine sahip selülozlar selüloz türevlerinin üretiminde hammadde olarak kullanılmaktadır. Karton ya da kağıt üretiminin dışında da polimerik ürün olmasından dolayı selülozun bir çok kullanım alanı vardır. Ekstraselüler bir polimer (metabolizmanın ilk ürünü) olan bakteriyel selüloz hücreyi koruyucu bir görev üstlenmektedir. Bakteriler tarafından üretilmiş olan bu selüloza ‘’Bakteriyel Selüloz’’ denmektedir.
Bakteriyel selüloz, bitki selülozuna kıyasla bakteriyel selülozun gelişmiş özellikleri nedeniyle tekstil sektöründen endüstriyel ilgi görmektedir. Örneğin, bakteriyel selüloz mikroorganizmalar tarafından sürdürülebilir bir şekilde üretilmekte, biyolojik olarak parçalanabilmekte ve çevreyi kirletmemektedir. Ayrıca, bakteriyel selüloz boyanabilir, bu da endüstrinin gerçek sosyo-çevresel farkındalığını karşılayan çekici bir tekstil yüzeyi ile sonuçlanmaktadır.
Projemizde 2021 yılı 3. Dönem başvurularından kabul edilmiş bir proje olan Turunçgil Kabuğu Atıklarından Bakteriyel Selüloz Sentezi isimli projede üretilen Turunçgil kabuklarından elde edilen bakteriyel selüloz kullanılacaktır. Böylece hem başka bir araştırmadan elde edilen bakteriyel selülozları değerlendirmeyi, hem de daha önce desteklenmiş bir projeden elde edilen ürünün katma değerinin artırılmasını hedeflemekteyiz.
Proje kapsamında turunçgil kabuklarından elde edilen bakteriyel selülozlar yine turunçgil kabuğu atıkları kullanılarak doğal boyama yöntemiyle boyanacak, böylece üretiminden renklendirilmesine kadar tamamen turunçgil kabuğu atıkları kullanılarak, katma değeri yüksek, doğal boya ile renklendirilmiş bakteriyel selüloz elde edilecektir.
Turunçgil kabuğu olan limon ve portakal kabuklarından elde edilen ekstraktlar kullanılarak bakteriyel selülozlar Potasyum Alüminyum Sülfat (KAl(SO4)2.12H2O) mordanı ile %10 konsantrasyonda, birlikte mordanlama yöntemi kullanılarak boyanacaktır. Renk farkları hem mordansız boyamaya göre hem de bitkisel selüloz ve bakteriyel selüloza göre ayrı ayrı karşılaştırılacak, böylece PAS mordanının bitkisel selüloz ve bakteriyel selülozun boyanmasına olan etkileri karşılaştırmalı olarak incelenecektir. Aynı zamanda proje kapsamında boyamalar konvansiyonel, ultrasonik ve mikrodalga yöntemleri kullanılarak gerçekleştirilecek, böylece bakteriyel selülozun farklı boyama yöntemlerine göre renk farklılıkları da tespit edilecektir.
Proje kapsamında uygulanacak olan C vitamini uygulaması ile de boyanmış bakteriyel selülozun ışık haslığının artırılması hedeflenmiştir.
Aynı reçeteler bitkisel selüloz olan %100 pamuk kumaşına da uygulanacak, bitkisel selüloz ile bakteriyel selüloz arasındaki farklar karşılaştırmalı olarak ortaya konacaktır.
Sonuç olarak proje kapsamında:
*Portakal kabuğu ile limon kabuğu sonuçları karşılaştırılacak,
* Potasyum Alüminyum Sülfat mordanının renk verimine etkisi karşılaştırılacak,
*Optimum boyarmadde miktarı tespit edilecek,
*Konvansiyonel, ultrasonik ve mikrodalga yöntemleriyle boyanan malzemelerin renk verimleri karşılaştırılacak,
*C vitaminin ışık haslığına etkisi tespit edilecek,
*Bitkisel selüloz ile bakteriyel selülozun boyama davranışları ve haslık özellikleri karşılaştırılacaktır.