Akademik Veri Yönetim Sistemi
Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2023 - 2024
Kök hücre, mitoz bölünmeyle özelleşmiş hücre tiplerine farklılaşabilen ve daha fazla kök hücre üretmek için kendini yenileme yeteneğine sahip olan, bütün çok hücreli canlıların doku ve organlarını oluşturan ana hücre türleridir. Mezenkimal Kök Hücreler (MKH) ise; kendini yenileyen ve farklılaşma potansiyeli olan, kemik iliği, umblikal kord, dental pulpa, plasenta ve adipoz dokular gibi birçok farklı dokudan elde edilen immünomodülatör hücrelerdir. Uluslararası Kök Hücre Kriterlerine göre MKH’ler; plastik yüzeye yapışabilen, osteojenik, kondrojenik ve adipojenik farklılaşma gösteren, bununla birlikte yüzeyinde CD73, CD90, CD146, CD105, CD146'ı %95’in üzerinde ifade eden, CD45, HLA-DR, CD34, CD14 ifade etmeyen hücreler olarak tanımlanır (Alison J. Wilson et al., 2021). Aynı zamanda uygun koşullar altında bir veya birden farklı hücre tipine dönüşebilir. Bu yüzden yapılan çalışmalarda hücrelerin farklılaşma ve çoğalma yeteneğinden dolayı birçok klinik çalışmada tercih edilmektedir.
Östrojen; vücut metabolizmasında, biyolojik süreçlerde, kemik oluşumunda, anjiyogenezde ve otoimmünitede anahtar rol oynayan bir hormondur (Qianmin Ou et al., 2017). Estradiol ise in vivo da östrojenin en aktif tipidir ve sekonder cinsiyet özelliklerinin gelişiminden sorumludur (Xi Qiu, Xiaoli Jin et al., 2014). Yapılan çalışmalarda östrojenin yüksek dozları fare ve postmenopozal kadınlarda megakaryositlerin farklılaşmasını ve hücre proliferasyonunu arttırmıştır (Bord et al. 2000; Perry et al. 2000). Bununla birlikte, östrojen hematopoetik progenitör hücrelerin farklılaşmasında ve maturasyonunda da önemli bir rol oynar (Shim et al. 2003). Diğer çalışmalarda da östrojenin MKH’lerin osteojenik farklılaşmalarında etkili olduğu görülmüştür.
Bu projede, östrojenin mezenkimal kök hücre canlılığı ve farklılaşması üzerine etkilerinin araştırılması planlanmıştır. Bu amaçla dışarıdan temin edilecek standart kedi ve köpek ovaryum doku kaynaklı MKH’ler kullanılacaktır. Yapılacak çalışmada hedefimiz östrojenin ovaryum doku kaynaklı MKH’ler üzerindeki canlılık ve farklılaşma kapasitesi üzerindeki etkilerinin değerlendirilmesidir.
Ticari olarak temin edilen kedi ve köpek ovaryum doku kaynaklı mezenkimal kök hücreler solüsyon içerisinde Marmara Üniversitesi Pediatrik Allerji İmmünoloji Bilim Dalı Laboratuvarına getirilecektir. MKH’lerin karakterizasyonu ve farklılaştırmaları yapılacaktır. Karakterize edilen MKH’ler östrojen (estradiol) ile uyarılacaktır. Uyarım sonrası östrojenin MKH’ler üzerindeki canlılık ve farklılaşma (adipojenik, kondrojenik, osteojenik) kapasitesi üzerine etkileri araştırılacaktır.