TEYDEB 3170325- SENTETİK VE DOĞAL LİFLERİ SÜPERKRİTİK KARBONDİOKSİT ORTAMINDA BOYAYAN MAKİNANIN PROTOTİP İMALATI VE BOYAMA PROSESLERİNİN GELİŞTİRİLMESİ


Topgül Y.(Yürütücü), Öner E.

TÜBİTAK Projesi, 2017 - 2019

  • Proje Türü: TÜBİTAK Projesi
  • Başlama Tarihi: Mayıs 2017
  • Bitiş Tarihi: Mart 2019

Proje Özeti

Tekstil elyafının ön terbiyesinde ve boyanmasında proses ortamı olarak çok fazla miktarda su kullanılmakta olup, işlem sonrasında da büyük kirlilik
yüküne sahip proses atık suyu arıtma tesisine gönderilmektedir. Su, günümüzde stratejik maddelerden biridir. 1980'li yıllardan itibaren, tekstil ön
terbiye ve boyama proseslerinde kullanılan su miktarının azaltılmasına, suyun geri kazanımına veya su yerine alternatif çözücülerin kullanımına
yönelik çok sayıda çalışma gerçekleştirilmiştir. Süperkritik karbondioksit'in tekstil boyama proseslerinde suya alternatif bir çözücü olarak kullanımı,
günümüzde ticari olarak da başarı kazanmıştır. Bu projede, tekstil materyallerinin boyanmasında su yerine süperkritik karbondioksit ile proseslerin
gerçekleştirilebileceği yeni bir makinanın tasarımı (Dizayn basıncı 150 bar g ve dizayn sıcaklığı 150°C), prototip üretimi ve ayrıca tekstil boyama
proseslerinin bu makina için yeniden tasarlanması amaçlanmaktadır. Prototip makina ile, sentetik (%100 poliester ve %100 poliamid), doğal (%100
pamuk) ve karışım elyaf (%67/33 poliester/pamuk) içeren tekstil materyallerinin boyanması gerçekleştirilecek, boyama koşullarının tekstil
materyallerinin fiziksel yapısına etkisinin yanısıra, boyamalara ait renk ve haslık özellikleri incelenecek, proses koşulları yeniden tasarlanacak ve
optimize edilecektir. Geliştirilen prosesler, maliyet ve boyanmış materyallerin kalitesi açısından su ile gerçekleştirilen proseslerin çıktıları ile
karşılaştırılacaktır.