Akademik Veri Yönetim Sistemi
Yarat A. (Yürütücü), Çergel E.
Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2022 - 2023
Tükürük bezleri, ağız boşluğunda ve çevresinde yer alan ve tükürük içeriklerini ağza salgılayan ekzokrin bezlerdir. Bu bezler tükürük salgılayarak oral mukozanın korunmasını ve yağlanmasını sağlamakta, yiyeceklerin çiğnenmesi sırasında sindirimin ilk aşamalarında yardımcı olmakta ve yutulmaya hazır hale getirmektedir. Çeşitli hastalıkların tedavisine yönelik ilaçlar tükürük bezi disfonksiyonu (tükürük bezi hipofonksiyonu, siyalore (aşırı tükürük salgılanması), ağız kuruluğu gibi) olumsuz etkilere neden olabilir. Valproik asit/valproat (VPA) ya da diğer adıyla 2-n-propilpentatonik asit bu ilaçlardan biridir. VPA epilepsi ve nöbet tedavisinde kullanılmasının yanı sıra migren, bipolar bozukluk, anksiyete ve diğer psikiyatrik bozukluklarda da etkilidir. VPA pek çok klinik yan etkilerine ilavaten sialadenozise ve ağız kuruluğuna neden olduğu ifade edilmekte ayrıca VPA tedavisinin tükürük bezi tümörlerinin büyümesini engellediği ileri sürülmektedir. Moringa oleifera (M. oleifera), halk arasında çeşitli rahatsızlıkları ve kronik hastalıkları iyileştirmesi nedeniyle “Mucize ağaç” olarak da adlandırılır. M. oleifera'dan elde edilen ekstraktlar, anti-inflamatuar, antioksidan, anti-kanser, hepatoprotektif, nöroprotektif, hipoglisemik ve kan lipidini azaltıcı fonksiyonlar dahil olmak üzere çoklu nutrasötik veya farmakolojik fonksiyonlar sergilemektedir. Bu çalışmada M. Oleifera ektresinin valproik asit verilen sıçanlarda tükürük bezleri üzerine olası koruyucu etkisi araştırılacaktır.