Akademik Veri Yönetim Sistemi
Karataş A. (Yürütücü)
Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2016 - 2017
Su kaynaklarının tartışmasız önemi bu maddenin miktar ve dağılışına dair problemlerin çözülmesini zorunlu kılmaktadır. Ancak mevcut yöntemler ve bu yöntemlerin verdikleri sonuçlar sürekli olarak tenkitlere maruz kalmakta, güvenilirlik açısından beklentiyi karşılayamamaktadır. Buna karşılık su kaynaklarının planlanması hususunda her geçen gün artan zaruret ve akım ölçümünün bulunmadığı alanların su potansiyelini belirlemenin başka bir yolunun olmayışı söz konusu yöntemlere bağımlılıktan kurtulmayı imkânsız hale getirmektedir. Dolayısıyla esnek, kuşatıcı ve güvenilir bir yüzeysel akış dağılış modeline olan ihtiyaç su kaynaklarının sevk ve idaresi konusundaki en temel meselelerden biridir. Bu amaçla öncelikle yüzeysel akışa etki eden parametreler üzerinden bir sayısal akış dağılış haritasının oluşturulması, ardından da bu haritanın en doğru sonuca ulaşacak şekilde kalibre edilmesi temelinde bir model geliştirilmeye çalışılmıştır. Akış dağılış haritası etken parametrelerin etki dereceleri parelelinde ağırlıklı çakıştırma eksenli olarak şekillendirilmiştir. Sonuçta elde edilen haritanın kalibrasyonu ise hem teorik hem de ampirik verilere göre piksel bazlı olarak yapılmıştır. Bütün analizlerin neticesi olarak doğru bir akış dağılış modelinin ancak sahanın özelliklerini tam olarak yansıtan bir akış dağılış haritasının dış müdahalelerden uzak alt havzalardan elde edilecek reel akış verilerine göre kalibre edilmesiyle şekillenebileceği anlaşılmıştır. Çünkü hareketli bir doğası olan ve sayılamayacak kadar çok faktörle etkileşim halinde bulunan suyun miktarına dair teorik yaklaşımların hatalardan arındırılması mümkün olmayacaktır. Metodun örnek havza olan Ergene Nehri Havzasında uygulanması sonucunda mevcut yöntemlerin verdikleri sonuçlar ile en az %27 oranında fark içerecek şekilde havza için ortalama 183,45mm/yıl/m² yani toplam 2100000000m³/yıl seviyesinde bir yüzeysel akış hacmine ulaşılmıştır.