Akkiprik M., Tıplamaz S. (Yürütücü)
TÜBİTAK Projesi, 1001 - Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Projelerini Destekleme Programı, 2024 - 2026
Hücre dışı nükleik asitler ilk defa 1948 yılında Mandel ve Metais tarafından plazmada gösterilmiştir. 1997 yılına kadar bu konuda çok büyük bir gelişme olmadı, o yılda Lo ve Ark. hamile kadınlarda fetal DNA varlığını göstermiş ve bunun prenatal tanıda kullanılabileceğini önerdiler. Bu çalışma sonrasındaki çalışmalar ve masif paralel sekanslama yöntemi gibi gelişen yeni teknolojiler sayesinde girişimsel olmayan doğum öncesi tanı testleri (NIPT) tarama amaçlı olarak günümüzde yaygın olarak kullanılmaktadır. Hücre dışı DNA’ların (cfDNA) kullanımı sadece prenatal tanı ile sınırlanmamıştır, kanser alanında erken teşhis, tedaviyi takip, genetik mutasyonların takibinde kullanılmaya başlamıştır. Ayrıca organ nakli yapılan hastaların takiplerinde de biyopsinin yerini alacağı öngörülmektedir.