Akademik Veri Yönetim Sistemi
TÜBİTAK Projesi, 2022 - 2023
İlkçağlardan beri tekstil malzemelerinin, ürüne estetik değer katabilmek ve ticari olarak değer kazandırabilmek için çeşitli boyarmadde ve yöntemlerle renklendirildiği bilinmektedir. Sentetik boyarmaddelerin keşfedilip ticarileşmesine kadar olan süreçte bu işlemler sadece doğal boya ekstraktları ile gerçekleştirilmiştir. Sentetik boyaların hayatımıza girişi birlikte doğal boyalardan uzaklaşılmıştır. Bunun nedeni hızlı bir şekilde sentetik boyalara ulaşmamız olmuştur. Fakat tekstil sektöründe fazla miktarda su kullanılmakta olup kullanılan kimyasallarla kirletilen bu suyun atılması sırasında da ciddi sorunlarla karşılaşılmaktadır. Kullanılan sentetik boyaların insan sağlığına da birçok zararı bulunmaktadır. Bu zararları önlemek için ülkemizde bulunan çeşitli bitkilerin ekstraktları ile doğal boyalar üretilmektedir.
Son zamanlarda tekstil sektörü, çevre dostu üretim için konvansiyonel üretim yöntemlerine alternatif üretim yöntemleri aramaktadır. Tekstil yaş işlemleri, tekstil üretim süresince çevreyi en fazla kirleten işlemler olduğundan, bu işlemlere alternatif üretim yöntemleri aranmaktadır. Tekstil yaş işlemlerinde mikrodalga enerjisinden yararlanmak enerji maliyetlerini ve işlem süresini azaltarak çevre dostu üretim sağlamaktadır. Hızlı, homojen ve etkili ısıtma sağlayan mikrodalga teknolojisi, tekstil yaş işlemlerinde çevre dostu alternatif yeni bir yöntem olarak ilgi çekmektedir. Mikrodalga enerjinin kullanıldığı doğal boyamalarda renk değerlerinde daha iyi sonuçlar elde edilmektedir ve enerji tasarrufu sağlamaktadır.
Bu proje kapsamında bir gıda atığı olan ceviz kabuğunun ekstrakte edilmesiyle selüloz esaslı malzemenin konvansiyonel ve mikrodalga yöntemleriyle renklendirilecektir. Boyamalarda bağlayıcı olarak potasyum alüminyum sülfat mordanı kullanılacaktır. Mikrodalga yönteminin kullanıldığı boyamalarda renk değerlerinde daha iyi sonuçlar elde edilmektedir ve enerji tasarrufu sağlamaktadır. Mikrodalga yöntemi boyamanın yanı sıra ekstrakt elde etme ve boyanmış kumaşlara fikse işlemi uygulama aşamalarında kullanılacak, sonuçlar karşılaştırılacaktır.