Akademik Veri Yönetim Sistemi
Kanar Ö., Tağtekin D. (Yürütücü)
Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2022 - 2023
Amaç: Bu çalışmanın amaçları; ICDAS II sisteminde skor artışı ile oluşan hacim kaybının metrik olarak hesaplanması, dental tarayıcıların karşılaştırılması, çürük uzaklaştırma yöntemleri sonrası meydana gelen hacim kaybının ve bağlanma dayanımının değerlendirilmesidir. Gereç ve Yöntem: Çalışmada ICDAS 3, 4 ve 5 skorlarında skorlarında çekilmiş molar dişler kullanılmıştır. Dişlerin üç boyutlu kayıtları Ineos x5, CEREC Primescan (Sirona, Bensheim, Almanya), itero Element 5D (AlignTechnology, ABD) ve Trios 4 (Trishape, Danimarka) tarayıcıları ile stl formatında alınmıştır. Çürük uzaklaştırma paslanmaz çelik rond, seramik frez, tungsten karbit frez & Biyoaktif cam ve Tungsten karbit frez & Alüminyum oksit olmak üzere dört farklı yöntemle yapıldıktan sonra sonra dişler ikinci kez taranmıştır. Görüntüler üç boyutlu modelleme programında (Meshmixer 3.5) çakıştırılarak hacim hesaplamaları yapılmıştır. Dişler kompozit materyal ile restore edildikten sonra mikrogerilim testi için hassas kesim cihazı ile örnek hazırlanmıştır. Hazırlanan örnekler Universal test cihazında mikrogerilim testine tabi tutulmuştur. İstatistiksel analizler; Shapiro-Wilk testi, tekrarlı varyans analizi, Dunn testi, Tukey HSD testi, İki Yönlü Robust Anova Testi, Friedman testi, Bonferroni düzeltmeli Z testi, sınıf içi korelasyon katsayısı (ICC), Spearman’s rho korelasyon katsayısı ve Pearson ki-kare testi ile yapıldı. Önem düzeyi p<0,05 olarak alındı. Bulgular: ICDAS II sistemine göre yapılan çürük skorlaması, çürük uzaklaştırma sonrası hacim kaybı üzerine anlamlı bulunmuştur (p<0,001). Çürük uzaklaştırma yöntemleri, hacim kaybı açısından anlamlı bir farklılık göstermemiştir (p=0,110). Tarayıcılar arasında hesaplanan hacim kaybı yüzdeleri, istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur ((p<0.001), (p=0,001), (p=0,005)). ICDAS skorlaması bağlanma değerleri (µTBS) üzerine istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur (p<0,001). Çürük uzaklaştırma yöntemlerinin bağlanma dayanımı (µTBS) üzerine etkisi anlamlı bulunmuştur (p<0,001). Sonuç: Hesaplanan hacim değerleri arasında tarayıcılar açısından önemli farklar vardır. Çürük uzaklaştırma yöntemleri, dişlerde meydana gelen hacim kaybı üzerine xiii tek başına etkili olmayıp, ICDAS skorları ile birlikte değerlendirildiğinde anlamlıdır. Çürük uzaklaştırma yöntemleri ve ICDAS skorlaması, mikrogerilim bağlanma dayanımı üzerine etkilidir. Anahtar Kelimeler: Çürük uzaklaştırma yöntemleri, dental tarayıcılar, hacim kaybı, bağlanma dayanımı, mikrogerilim