122K297

TÜBİTAK Projesi, 2022 - 2024

ÖZET

Çocuğun sosyalleşme mekanizması olarak bilinen ailenin, sosyalleşme yönünde tanıdığı fırsat ve deneyimler çocuğun

tüm gelişim alanlarını etkilemektedir. Ailenin de katılarak destek olabileceği en belirgin ve doğal sosyalleşme yollarından

biri ve öğrenmede aracı ise oyunlardır. Çocuklar oyunlar aracılığıyla, ailelerinin ve toplumun birtakım alışkanlıklarını,

davranış kalıplarını, tutumlarını ve değerlerini öğrenme ve deneyimleme fırsatı edinmektedirler. Bu bağlamda oyun,

toplumsal kültürün aktarılmasında önemli bir role sahiptir. Toplumsal ve evrensel değerlerin erken yaşta edinilmesinin

öneminin anlaşılmasıyla, değerlerin aile ortamında nitelikli bir şekilde nasıl aktarılabileceği konusunda gerçekleştirilecek

çalışmalara duyulan ihtiyaç artmıştır. Bu noktada ebeveynlerin, çocuklarının bakımından ve eğitiminden birinci derecede

sorumlu olmaları nedeniyle evde eğitim uygulamaları son derece önem taşımaktadır. Ebeveyn ve ev temelli öğrenme

yaklaşımları yeni olmamakla birlikte dünya çapında gerçekleşen Covid-19 salgını nedeniyle büyük ilgi görmeye

başlamıştır. Ancak ülkemizde değerler eğitimi noktasında ailelerin bilgi ve becerilerini desteklemeyi hedefleyen, yaş

gruplarına göre ayrıştırılmış ve modern eğitim teknolojilerinden yararlanılarak geliştirilmiş bir program bulunmamaktadır.

Mevcut projede yaş gruplarına göre ayrıştırılmış ve hem çocukların ihtiyaçlarını merkeze alan hem de sosyal duygusal

gelişimi destekleyen aile merkezli değerler eğitimi programının geliştirilmesine ve uygulanmasına karar verilmiştir.

Ülkemizde Millî Eğitim Bakanlığımız tarafından yapılan çalışmalara destek olmak amacıyla farklı gelişimsel özellikleri ve

ihtiyaçları olan 36-48 Ay, 49-60 Ay ve 61-72 Aylık olmak üzere üç ayrı yaş grubu çocuklarına yönelik sosyal ve duygusal

gelişim temelli değerler eğitimi çerçevesinde ailelerin evde çocuklarıyla uygulayabileceği 6 aylık toplam 429 oyun içeren

“OYUN KUMBARASI: Çevrim İçi Değerler Eğitimi Aile Destek Programı” geliştirilecektir. Ailelerin çevrim içi

uygulamalardan programı daha kolay takip edebilmeleri için bir oyun takvimi oluşturulacaktır. Program, evdeki koşullar

dikkate alınarak ve evdeki malzemeler kullanılarak hazırlanacaktır. Programda, uzaktan erişimli videolar rehberliği ile

ailelerin uygulamaları etkili bir şekilde gerçekleştirmelerine imkân tanınmış olacaktır. Bu süreçte ailelere ihtiyaç

duydukları konularda, haftada bir kere uzaktan eğitimler aracılığıyla destek sağlanacaktır. Böylelikle, aile-çocuk iletişim

kalitesini zenginleştirmeyi, ailelerin oyun ve iletişim becerilerini güçlendirmeyi hedef alarak geliştirilen kapsamlı, çok

yönlü OYUN KUMBARASI: Çevrim İçi Değerler Eğitimi Aile Destek Programı’nın okul öncesi dönem çocukları ve

ailelerinin ihtiyaçlarını karşılamada önemli bir boşluğu dolduracağı düşünülmektedir. Proje kapsamında karma desen;

keşfe yönelik nitel veri toplama, nicel veri toplama, istatistiksel analiz ve yorumlanması aşamaları ile ölçme aracı

geliştirme, materyal geliştirme ve tasarım; deneysel çalışma süreçleri şeklinde aşamalandırılmıştır. Projede önce nicel

veriler toplanacak ardından nitel veriler toplanarak istatistiksel analiz yapılacaktır. Araştırma tasarımında 36-72 aylık

çocukları olan ailelerin çocuklarına alan uzmanı görüşleriyle belirlenen evrensel ve toplumsal değerlerin

kazandırılabilmesi için web sayfası ve mobil uygulamadan oluşan program geliştirme ve web tasarımı çalışması, 36-72

aylık çocukların değer kazanımına yönelik ölçek geliştirme çalışması (Okul Öncesi Çocuklar İçin Değerler Ölçeği) ve

OYUN KUMBARASI: Çevrim İçi Değerler Eğitimi Aile Destek Programı’nın uygulandığı deneysel çalışma yer alacaktır.

Araştırmanın nicel verileri “Demografik Bilgi Formu”, “Okul Öncesi Değerler Ölçeği Öğrenci Formu”, “Okul Öncesi

Çocuklar İçin Değerler Ölçeği”, “Oyun Bilgi Formu”, “Sosyal Yetkinlik ve Davranış Değerlendirme-30 Ölçeği (SYDD-30)”,

“Ebeveynler İçin Değerler Eğitimi Yaklaşımlarını Değerlendirme Formu”, “Anne Baba İhtiyaç Belirleme Formu”,

“Ebeveyn Tutum Ölçeği (ETÖ)” ve “Ebeveynlikte Bilinçli Farkındalık Ölçeği” aracılığıyla toplanacaktır. Araştırma

sürecinde nicel verilerin elde edilmesinden sonra deney grubuna katılan çocukların aileleri görüşmeler yapılarak

“Yapılandırılmış Görüşme Formu” aracılığıyla nitel verilerin de toplanması gerçekleştirilecektir. Nicel verilerin analizinde

çok düzeyli analiz kullanılacakken; nitel verilerin analizinde ise tümevarımsal betimsel analiz tekniğinden

yararlanılacaktır.

Anahtar Kelimeler: Çevrim içi eğitim, uzaktan eğitim, okul öncesi dönem, değerler eğitimi, oyun, aile destek

programları.