Akademik Veri Yönetim Sistemi
Ata P., Alpay H. (Yürütücü), Ürer A.
Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2018 - 2019
Üriner sistemin konjenital anomalileri (CAKUT) böbrek, üreter, mesane ve üretrayla ilgili; renal agenezi, renal hipodisplazi, antenatal hidronefroz (HN), multikistik displastik böbrek (MKDB), posterior uretral valv(PUV), vezikoureteral reflü (VUR), üreteropelvik bileşke darlığı, ektopik böbrek ve at nalı böbrek gibi patolojileri kapsayan geniş bir hastalık grubunu içerir ve çocukluk çağında en sık görülen kronik böbrek yetmezliği nedenlerinden birisidir. Her 500 canlı doğumda bir görülmektedir (1). Doğumda en sık görülen malformasyon biçimidir.
Hastalığın patogenezi çevresel ve genetik nedenlere bağlı olarak normal nefrogenezin bozulmasına dayanmaktadır. İnsan böbreğinin gelişimi intermediate mezodermden köken alan nefrik kanaldan (NK), ureterik tomucuğun (UT) gelişmesi ile beşinci haftada başlar. Üreterik tomurcuktaki epitel hücreleri ile çevresindeki mezenkimal hücreler etkileşerek üriner sistemi oluştururlar. Bu aşamada birçok büyüme faktörü, matriks molekülleri ve transkripsiyon faktörleri (RET, GDNF, PAX2, BMP4, EYA1) görev alır. Bu süreçte hücrelerde çoğalma, farklılaşma ve ölüm görülür. Bu moleküller üreter tomurcuğunun oluşumu, dallanması, çevre dokularla etkileşimi, böbrek ve toplayıcı sistem oluşumu üzerinde etkilidir (2). Üreterik tomurcuk dallanıp farklılaşarak toplayıcı tübüller, renal pelvis ve üreterler, metanefrik blastem epitel hücrelerine dönüşür ve sonrasında proksimal, distal tübüller ile glomerülleri oluşturur. Nefrogenezis intrauterin 34-36. haftaya kadar uzar (1). Bu süreçte rol alan transkripsiyon, büyüme faktörleri ve çeşitli moleküller, UT ve metanefrik blastemin birbiriyle ilişkisini sağlar. Bu molekülleri kodlayan genlerdeki mutasyonlar böbrek ve toplayıcı sistem anormalliklerinin yanı sıra çeşitli sistemlerde de ek anomalilere, hatta fetüsün kaybına, ileriki yaşamda ise kronik böbrek yetmezliğine neden olabilirler.Bizim bu çalışmadaki amacımız; çocukluk çağının en sık görülen doğumsa anomalilerinden ve kronik böbrek yetmezliğnin en sık nedenlerinden birisi olan CAKUT’un en büyük grubu olan Multikistik Displatik Böbrek patogenezinde rol oynayan gen mutasyonlarını araştırmak ve kliniğe olan etkilerini değerlendirmektir.