Ayanoğlu Şişman F. (Yürütücü), Ay S., Zülfüoğlu Ö., Okur M. E. (Yürütücü), İşci E.
Diğer Özel Kurumlarca Desteklenen Proje, 2021 - 2021
Hayatın her alanını olduğu gibi spor dünyasını da olumsuz etkileyen Covid-19 salgını sebebiyle
dünya genelinde spor müsabakaları ve organizasyonları durma noktasına gelmiştir. Öldürücü
virüsün bulaşıcı niteliği taşıyan tehlikesinden dolayı virüsün yayılmasını önleme çerçevesinde,
ligler, organizasyonlar ve spor müsabakaları ertelenmek zorunda kalınmıştır.
Ertelenen müsabakalar, ligler ve organizasyonlar kulüplerin gelirlerini de etkilemiştir. Satılan
kombineler, lisanslı ürün satışları, yayın hakkı gelirleri, UEFA gelirleri, ticari gelirler,
sponsorluklar, maç günü gelirlerinin ne düzeyde olacağı tahmin edilemezken, kulüplerin
ödemesi gereken sporcu ve çalışan maaşları ile kredi ve faiz ödemeleri kulüpleri olumsuz yönde
etkilemiştir (Büyük, 2020; Can, 2020).
Dünya tarihi boyunca başka birçok nedenden dolayı spor müsabakalarının kısa süreli de olsa
durduğu, ertelendiği bilinmektedir. Bazen iklim şartları, bazen politik ve askeri gerilimler,
bazen de boykotlar nedeniyle sporcular ve seyirciler dünyada birçok organizasyondan mahrum
kalmışlardır. Fakat Çin’in Vuhan kentinde ortaya çıkan ve kısa sürede dünyanın hemen her
yerine yayılan Covid-19 salgını gibi evrensel bir problem ile ilk defa karşılaşılmıştır (Koçdemir,
2020; Devecioğlu, 2020).
Spor dünyası öngörülemeyen maddi bir zararla karşı karşıya kalmaktadır.
Dünyada ve
ülkemizde Covid-19’dan en çok etkilenen spor branşlarının başında futbol gelmektedir.
Özellikle son dönemde ertelenen ve geleceği belirsiz olan ligler ve kulüplerin kötü giden mali
durumları futbolun global ekonomisini olumsuz bir şekilde etkilemiştir. Birçok spor dalında
olduğu gibi futbolda da en önemli gelir kaynakları olan, yayın hakkı gelirleri, ticari gelirler ve
105
maç günü gelirleridir. Müsabakaların ertelenmesinden dolayı bu kazançtan mahrum kalmaya
başlayan kulüplerin gelirleri, ciddi şekilde azaldığı ve salgınının ne zamana kadar süreceği
öngörülemediği için özellikle kulüpler ve sporcular maddi bir külfetle karşı karşıya kalacağı
ifade edilmektedir.
Covid-19 salgını öncesi kamplar, maçlar, antrenman ve seyahatlerle aktif bir yaşam süren
sporcular, kendilerini izole etmek için evde kalmak zorunda kalmışlardır. Böyle bir süreci
olumlu bir şekilde değerlendirmek isteyen sporcular kondisyon eksikliği yaşamamak ve her şey
normale döndüğünde eski performanslarını sürdürmek için evlerinde bir antrenman alanı
oluşturmaları gerekli oluştur. Sporcular bu antrenmanlarının dışında stres yönetimi, kaygı
yönetimi, beslenme ve uyku düzenleri uyum sürecinde belli başlı sıkıntılar ile karşı karşıya
kalmışlardır. Bu süreci olumlu bir şekilde geçirmek isteyen sporcular egzersizlerine,
beslenmelerine ev içi rekreatif faaliyetlerine dikkat etmeleri önem arz etmektedir. Aktif yaşam
düzenine alışmış sporcular karantina sürecinde birçok olumsuzluğun yanı sıra yeni aktiviteler
ve hobiler edinmektedirler. Bunlara örnek olarak, kitap okuma, dizi ve film izleme, günlük
tutma, aileleriyle daha fazla zaman geçirme gibi alternatifler söz konusudur. Covid-19, spor
organizasyonları ve müsabakalarının takvimlerini de etkilemiştir. 2021 yılında birçok sportif
faaliyetler ertelenirken, 2021 yılı için sıkıştırılmış yoğun bir sportif faaliyetler süreci anlamı
taşımaktadır. Ayrıca bazı spor branşları için karantina sürecinde evde antrenman yapma durumu
söz konusu iken, bazı özel tesis ve alan gereksinimi gerektiren branşlardaki sporcular bu
olanaklara sahip olmadıklarından ötürü kondisyon ve motivasyon eksiliği yaşamaktadırlar.
Bu salgınla birlikte sporun önemi ve vurgusu daha da anlaşılmış durumda çünkü sporun, işlevi
gereği insanları dertlerinden, acılarından, bunalımlarından, sıkıntılarından uzak tutan ve hoşça
vakit geçirme, beden ve ruh sağlığını geliştirmek gibi bir meşgale, bir kaçış noktası görevini
her daim üstlenmiştir. Covid-19 salgını nedeniyle ülkemiz ve dünyadaki yıldız sporcular başta
olmak üzere FIFA ve UEFA yetkilileri, farklı branşlardaki milli sporcular, antrenörler, kulüp
ve federasyon başkanları Spor Bakanlığı yetkilileri şu sıkıntılı süreçte sporun önemini
vurgulamakta, evde kalındığı süreç içerisinde hareketsiz kalınmaması için kamu spotları,
çevrimiçi spor etkinlikleri düzenlemekte ve kampanyalar ile desteklemektedirler.