Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2009 - 2010
Aterosklerotik olayların gelişiminde hiperlipidemi önemli bir yer tutar. İçinde köpük hücreleri bulunduran aterosklerotik plakta bulunan başlıca lipid türü düşük dansiteli lipoproteinlerdir (LDL). Bu nedenle LDL oksidasyonunun ateroskleroz gelişiminde önemli olduğu kabul edilir. Köpük hücrelerinin öncüsü olan makrofajlar doğal LDL’yi toplamaz. Modifiye olmuş LDL’nin incelenmesi aterosklerozun anlaşılmasında önem taşır. Bu çalışmada deneysel hiperlipidemi yapılmış hayvanlarda, oksidlenmiş LDL (ox-LDL), lipid peroksidasyonu ve sialik asid değerleri incelendi. Ayrıca Apo B ve LDL konjugatı ilave edilen hiperlipidemi modelinin nasıl değiştiğine bakıldı.
Çalışmada 32 tane C57BL/6 türü fare kullanıldı. Deney hayvanları her biri 8 adet olmak üzere 4 gruba ayrıldı. 1-Kontrol grubu (n=8), 2-Hiperlipidemik grup (n=8), 3-Hiperlipidemik+Apo-B grubu (n=8), 4-Hiperlipidemik+LDL grubu (n=8). 2 ay sonunda sakrifiye edilen hayvanlardan rutin lipid parametreleri, ox-LDL, LPO, GSH ve sialik asid analizlerini yapmak için kan ve karaciğer örnekleri alındı.
Total lipid, kolesterol, LDL-C hiperlipidemik grupta kontrol gruba göre anlamlı olarak yüksekti (p<0,001). LDL-C hem Apo-B hem de LDL konjugatı verilen hiperlipidemik grupta anlamlı olarak azalmıştı (p<0,002,p<0,001). Kısa süreli deneysel hiperlipidemide ox-LDL değerleri hem serumda hem de karaciğer homojenatında artmıştı, verilen konjugatların bu artışa etkileri beklenen düzeyde olmadı. Karaciğer homojenatında lipit peroksidasyon ürünleri artmıştı (p<0,001). Apo-B ve LDL konjugatlarının bu artışa etkileri farklı oldu. Sialik asid de kısa süreli deneysel hiperlipidemide arttı fakat Apo-B ve LDL konjugatı bu artışı etkilemedi.
Sonuç olarak; Kısa süreli deneysel hiperlipidemide oksidlenmiş LDL kanda ve karaciğer homojenatında arttı. Bu artışa lipid peroksidasyon ürünleri ve sialik asid de iştirak etti. Hiperlipideminin erken safhalarında oksidasyonun başlaması tedavi stratejisi yönünden dikkate alınması gereken bir durumdur.
Anahtar kelimeler: Apolipoprotein B, Düşük dansiteli lipoprotein, Lipid peroksidasyonu, Oksidlenmiş düşük dansiteli lipoprotein, Sialik asid.