Akademik Veri Yönetim Sistemi
Şahbaz S. (Yürütücü), Kandur B.
Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2022 - 2023
Probiyotikler, yeterli miktarda uygulandığında konakçıya sağlık yararı sağlayan canlı mikroorganizmalardır. İmmun sistemin güçlendirilmesinde rol oynaması, gastrointestinal mikrofloranın sayıca artırılması, antimutajenik ve antikarsinojenik özellikler göstermesi, koroner kalp hastalığını önlemesi, mental sağlık sorunlarını iyileştirmesi, kolesterol düşürücü etkiler göstermesi, antibiyotik sebepli diyarede komplikasyonları baskılaması, bakteriyal vajinozu iyileştirmesi, alerji ve egzamada görülen sorunları azaltması gibi sağlığa yararlı etkileri sebebi ile son yıllarda kullanımı gittikçe yaygınlaşmaktadır. Saşe, damla, tablet, kapsül, çiğneme tableti gibi çok çeşitli oral formülasyonları piyasada bulunmaktadır. Çiğneme tabletleri oral yolla kullanılan, ağızda yutmadan önce dişler ile kırılıp daha ufak parçalara ayrılarak etken maddenin açığa çıktığı farmasötik dozaj formlarıdır. Çiğneme tabletleri diğer oral farmasötik dozaj formlarına göre çeşitli üstünlüklere sahiptir. Bunlar arasında yaşlı, çocuk, genç ve yutma zorluğu çeken bireylerin kullanımına uygun olması ve kullanım kolaylığı en önemli avantajlarıdır. Piyasada yer alan saşe formların hazırlanırken sıvı gerektirmesi, karıştırma için bekleme süresi, ürünün hazırlandığı kapta tamamen çözündürülememesi nedeniyle dozlama eksikliği görülebilmesi gibi sorunlar nedeniyle tablet şeklinde hazırlanması büyük avantaj sağlayacaktır.
Planlanan bu çalışmada; üç farklı suş probiyotik ve ayrıca prebiyotik içeren çiğneme tabletleri hazırlanacaktır. Hazırlanacak olan formülasyonlarda bakteri suşları tek tek ve bir arada kullanılacak ve etkinlikleri değerlendirilecektir. Prebiyotik olarak seçilen inülin yine ayrı ayrı ve bir arada kullanımının probiyotik bakterilere etkisi de değerlendirilecektir. Seçilecek olan yardımcı maddelerin (dolgu maddesi, tatlandırıcı, lubrikant, bağlayıcı gibi) probiyotik bakterilerle geçimli olması sağlanacaktır. Tabletlerin hazırlanmasında yaş granülasyon yöntemi kullanılacaktır. Hazırlanacak olan bütün formülasyonlarda farklı basım kuvvetlerinin etkisi de değerlendirilecektir. Literatür incelendiğinde probiyotik içerikli çiğneme tabletleri üzerinde, formülasyondaki suşların tek tek ve kombinasyonlarının toplam bakteri sayısına etkisinin, yardımcı maddelerin etkisinin, baskı kuvvetinin etkisinin ve proses sürecinde bakteri sayısının değerlendirildiği başka bir çalışmaya da rastlanmamıştır. Önerilen bu çalışma ile gerçekleştirilmeye çalışılacak olan probiyotik içeren çiğneme tabletlerinin formülasyon çalışması, probiyotik içeren dozaj şekilleri için bir standardizasyon çalışması olarak literatüre katkı sağlayacaktır.