Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Gazetecilik Anabilim Dalı, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ULKAR GULMAMMADZADA
Danışman: Şevki Işıklı
Özet:ÖZET 20. yüzyılın son çeyreğinde, küresel çapta bir dönüşüme neden olan iletişim teknolojisi alanındaki gelişmelerle kullanıcı sayısı her gün artan sosyal ağların kullanımı önem kazanmaya başlamıştır. Bireyin sosyal medyada kendisini bulabilmesi ve sosyal medyayı amacına uygun kullanıp kullanmadığı psikolojik açısından sorgulanmaya açık bir konudur. Bu çalışmada, yeni iletişim teknolojilerinden sosyal medya platformlarında takipçi gözlemiyle benlik sunumu arasındaki ilişki ve gözlemcilerin kullanıcılar üzerindeki etkileri araştırılmıştır. İnsanların birbiriyle etkileşimde bulundukları sanal ortamlarda, takipçileri tarafından izlendiği durumlarda nasıl davrandıkları, sosyal etkinin sanal ortamda da geçerli olup olmadığı, kullanıcıların benlik sunumu üzerinde etkisi olup olmadığı, varsa bu etkinin hangi yönde gerçekleştiği sorularına yanıt aranmıştır. Sosyal medyada kişinin kendi izni ile başkaları tarafından gözlemlenmesi ve aldığı etkileşimler sonucunda dijital kimliklerde benlik sunumunun farklılaşması; kendini gösterme, beğenilme ve tanınma dürtüsüyle ilişkilendirilmiş, kullanıcıların takipçilerin hoşuna gidecek şekilde öz benliklerini bir kenara bırakarak idealize edilmiş benlikler sunmaya başladıkları fikrine ulaşılmıştır. Bu yüzden bu tezde, benlik kavramı sosyal psikoloji ve yeni iletişim ortamları çerçevesinde ele alınmıştır. Benlik sunumunda takipçi merkezli bu değişimi tespit edebilmek için yapılandırılmış sözlü mülakata ve Instagram içeriklerindeki değişimi ortaya koyan dramaturjik içerik analizine başvurulmuştur. Elde edilen veriler, benliğin sanal ortamdaki değişimi gösterecek şekilde Goffman’ın dramaturjik benlik sunumu terminolojisiyle yorumlanmıştır. Günümüz toplumunda sosyal medya profilinde kullanıcı sayısı fazla olan kişilerin sunuş biçimlerinin, aldıkları geri bildirimler sayesinde sürekli değiştiğini, başkaları üzerinde olumlu izlenim bırakmak için davranışlarını kontrol etme çabası içerisine girdikleri ortaya çıkmıştır. Sonuç olarak sosyal medya mecralarında takipçi sayısı fazla olan kişiler, benliğini olduğundan farklı sunmakta, paylaşacağı içeriklerini kurgulamakta, davranışlarını takipçi beğenilerine odaklı yönetmektedir. Başkalarının ideallerine göre benliğini biçimlendiren kullanıcılar, sosyal medya uygulamalarıyla kendi yeteneklerini geliştirerek dikkat çekmeyi amaçlamaktadırlar. İdealize edilen geliştirilmiş benlik sunumlarıyla kullanıcılar, sosyal hayattaki başarılarını artırsa da öz benlik ile ideal benlik arasında meydana gelen uçurum yüzünden ortaya çıkan birçok olumsuz etkiyi (kişilik çatışmaları, depresyon, mutsuzluk vb.) yaşamaktadırlar. -------------------- ABSTRACT RELATİONSHİP BETWEEN OBSERVER EFFECT AND SELF PRESENTATİON İN SOCİAL MEDİA In the last quarter of the 20th century, the use of social networks with increasing number of users has gained importance with the developments in the field of communication technology which has led to a global transformation. It is open to questioning whether an individual can find himself / herself in social media and uses social media in accordance with his / her purpose. In this study, the relationship between follower observation and self presentation in social media platforms from new communication technologies and the effects of observers on users were investigated. It was sought to answer questions about how people behave in virtual environments where they interact with each other, when they are followed by their followers, whether social impact is also valid in virtual environment, whether it has an effect on users' self-presentation, and if so, in which direction. Observation by others in social media with the permission of the person and the differentiation of self-presentation in digital identities as a result of interactions is associated with the urge to manifest, admire and recognize, and the idea that users start to present the idealized self, leaving aside their own selves in the favour of followers’ pleasure. Therefore, in this thesis, the concept of self was taken into consideration within the framework of Social Psychology and new communication environments. In the self-presentation, a structured verbal interview and dramaturgical content analysis revealing the changes in Instagram content were used to detect this follower-centered change. The obtained data were interpreted with Goffman's dramaturgical self-presentation terminology to show the change in the virtual environment of the self. In today's society, it is revealed that the way of presentation of people with high number of users in social media profile is constantly changing thanks to the feedback they receive, and they try to control their behaviour in order to leave a positive impression on others. As a result, people with a high number of followers in social media channels offer their self differently, construct their content to share, and manage their behaviour with a focus on follower tastes. According to the ideals of others, the users who shape their ego aim to attract attention by developing their own skills through social media practice. With the improved self-presentations, users experience many negative effects (personality conflicts, depression, unhappiness, etc.) that arise from the gap between the self and the ideal self, although their success in social life increases.