İkinci DYP-SHP koalisyon hükümeti (25.06.1993-05.10.1995)


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Fen - Edebiyat Fakültesi, Tarih Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2016

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ALİ MURAT BALKAN

Danışman: SÜLEYMAN BEYOĞLU

Özet:

Bu çalışmada, 8 yıllık ANAP Hükümeti’nin ardından kurulan birinci DYP-SHP Koalisyon Hükümetinin devamı niteliğinde olan ikinci DYP-SHP koalisyon hükümetinin siyasi, ekonomik ve sosyo-kültürel çalışmaları ele alınmıştır. Koalisyon hükümetinin en dikkat çeken yönü ideolojik olarak birbirine zıt iki partinin ciddi manada bir uyum sorunu yaşamadan koalisyon kurmuş olmalarıdır. Tansu Çiller köklü bir siyasi geçmişi olmamasına rağmen milletvekili seçilmesiyle birlikte, ekonomi bakanlığı, genel başkanlık ve ardından başbakanlık koltuğuna oturmuştur. Bir buçuk yıl gibi kısa sürede hızlı bir yükselişle Türk siyasetinde ilk kadın Başbakan olmuştur. SHP’de ise Erdal İnönü ile başlayan Genel Başkanlık ve Başbakan Yardımcılığı Murat Karayalçın, Hikmet Çetin ve Deniz Baykal’la devam etmiştir. DYP-SHP hükümet programında demokratikleşmeye büyük önem vermiştir. Terörle Mücadele Kanunundaki değişiklik zaman zaman hükümet ortaklarını karşı karşıya getirmiş olsa da Anayasanın değiştirilmesi konusundaki çalışmalar kişi hak ve özgürlükler açısından büyük kazanımlar sağlamamış ancak siyasi katılım açısından kazanç olmuştur. Hükümetin kurulmasıyla birlikte terör olaylarının tırmanması ve faili meçhullerin artması Türkiye üzerinde oynanan oyunları gözler önüne sermiştir. Başbakan Tansu Çiller’in “terör ya bitecek, ya bitecek” söylemi konuya olan hassasiyetini lemeye yetmiştir. DYP-SHP Hükümetinin çalışmaları terörle sekteye uğratılmaya çalışılırken, ekonomideki kötü gidişe 5 Nisan Kararları olarak bilinen ekonomik istikrar paketiyle çözüm aranmaya çalışılmıştır. Özelleştirmeler istenilen şekilde gerçekleşmemiş ancak özelleştirme kanunu çıkarılmıştır. DYP-SHP hükümeti döneminde yaşanan önemli gelişmelerden biriside Gümrük Birliği Antlaşmasının imzalanmasıdır. SHP’nin CHP çatısı altında birleşmesinden sonraki dönemde CHP'nin başına geçen Deniz Baykal, Başbakan Tansu Çiller’le hükümetin devamı konusunda görüşme yapmıştır. Bu görüşmede Deniz Baykal’ın İstanbul Emniyet Müdürü Necdet Menzir’in istifasını şart koşmasıyla 5 Ekim 1995 tarihinde DYP-SHP Koalisyonu son bulmuştur. ABSTRACT In this study, political, economical and socio-cultural works of second DYP-SHP coalition government that was formed after the 8-year ANAP government which is considered as a follow-up of the first DYP-SHP coalition government is examined. Most striking aspect of the coalition government is that two parties that are ideologically opposed formed the coalition without having serious compliance problems. Although Tansu Çiller didn’t have a deep-rooted political background, she became minister of economy, chairman and then prime minister after she got elected. In a short period of a year and a half, she became the first female prime minister of Turkish politics by moving up really quickly. On the other hand, in SHP, chairmanship started with Erdal İnönü , vice-chairmanhip started with Murat Karayalçın and continued with Hikmet Çetin and Deniz Baykal. DYP-SHP placed emphasis on democratisation in government program. Although change in the Anti-Terror Law sometimes created conflict between government partners, the efforts made to change the constitution are gains in terms of political participation. But they did not yield results about personal rights. With the formation of government, rise in teror incidents and unidentified murders unrolls the games that are played on Turkey. Prime Minister Tansu Çiller’s statement “teror will end no matter what” summerizes the sensitiveness of the subject. While works of DYP-SHP governments are tried to be disrupted, the economic recession is tried to be solved by economic stabilization program called as 5th April Decisions. Privatizations were not executed as desired, but privatization law is passed. Another progression that happened in the period of DYP-SHP governmet is the signing of the Customs Union Agreement. After the mergence of SHP under the roof of CHP, Deniz Baykal, the chairman of CHP conducted a meeting with prime minister Tansu Çiller about the continuation of the government. In this meeting, Deniz Baykal set condition of the resignation of Necdet Menzir, police commissioner of Istanbul which concluded DYP-SHP coalition on 5th October 1995.