Azerbaycanlı şair Mehemmed Hadi’nin hayatı, sanatı ve eserleri


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2008

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Mehdi İsmayılov (Genceli)

Danışman: MUHAMMET GÜR

Özet:

Mehemmed Hâdi, Azerbaycan edebiyatında XIX. yüzyılın sonu XX. yüzyılın başlarında gelişen romantizm akımının en büyük temsilcilerinden biridir. Bu çalışma, metinleri içermemekle birlikte, Hâdi’nin kaleminden çıkmış yazıların elde edilerek toplanması, okunup incelenmesi ve değerlendirilmesi sonucunda ortaya çıkmıştır. Çalışmanın Giriş kısmında Mehemmed Hâdi’nin yaşadığı dönemin genel manzarası lenmiş ve aynı dönemde Azerbaycan’da eğitim, sanat, matbuat ve edebiyat alanındaki önemli gelişmelere kısaca değinilmiştir. I. Bölüm’de Mehemmed Hâdi’nin hayatından ve eserlerinden, II. Bölüm’de sanatından ve beslendiği kaynaklarından bahsedilmiştir. Hâdi’nin edebiyat ve dil görüşleri de II. Bölüm’ün konularındandır. III. Bölüm’de ise Mehemmed Hâdi’nin, eserlerinde ortaya koyduğu görüşler incelenmiştir. Sonuç bölümünden sonra da kullanılan kaynakların ve Hâdi’nin gazete ve dergilerde yayınlanan eserlerinin listesi eklenmiştir. Çalışmada kullanılan gazete ve dergiler hakkındaki kısa bilgiler de ilave edilmiştir. SUMMARY Mehemmed Hadi is one of the most important representatives of romanticism in Azeri Literature. Romanticism developed in Azeri Literature at the end of the 19th century and at the beginning of the 20th century. While this thesis does not include the texts themselves, it has been written as a result of obtaining, analyzing and evaluating Hadi’s works. The Introduction gives an overview of the period when Mehemmed Hadi lived and summarizes the important developments in education, arts, press and literature in Azerbaijan at that time. Chapter I deals with Mehemmed Hadi’s life and works, and Chapter II deals with his art and sources. Hadi’s ideas about language and literature are also included in Chapter II. In Chapter III, the views that Mehemmed Hadi expressed in his works are analyzed. References and a list of Hadi’s works published in newspapers or magazines follow the Conclusion. Some information on the newspapers and magazines used in the thesis is also included.