Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, İktisat Fakültesi, İngilizce İktisat Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2008
Tezin Dili: İngilizce
Öğrenci: YASEMİN ÖZERKEK
Danışman: FATMA DOĞRUEL
Özet:İş akışlarının analizi, son yıllarda işgücü piyasasında dikkati çeken konulardan biridir. İktisatçılar, istihdam dinamiklerini incelemek amacıyla yaygın olarak firma bazında veri kullanmaktadırlar. 1980’lerin başında dışa açık bir kalkınma modeli benimseyen Türkiye ekonomisi, istihdam dinamiklerinin incelenmesi bakımından ilgi çekmektedir. Bu çalışmada, 1980–2006 döneminde Türkiye’nin en büyük sanayi firmalarının iş akış dinamikleri incelenmektedir. İş akışları analizi; en büyük imalat sanayii firmalarının iş akışlarının farklı dönemlerde ve kriz/durgunluk yıllarında nasıl tepki verdiğini, en büyük özel imalat sanayii firmalarının istihdam dinamikleri açısından Türkiye’nin tüm özel imalat sanayii firmalarından sektörel bazda nasıl farklılaştığını ve özel imalat sanayii firmalarının firma büyüklük grupları açısından istihdam dinamiklerinin söz konusu dönemde nasıl değiştiğini ortaya koymaktadır. Analiz sonuçlarına göre, en büyük özel sanayi firmaları konjonktür dalgaları boyunca aynı anda hem iş yaratmakta hem iş yıkımını gerçekleştirmektedirler. Durgunluk/kriz (canlanma) yıllarında iş yaratma oranı azalmakta (artmakta), iş yıkımı oranı artmaktadır (azalmaktadır). Söz konusu firmalar istihdam davranışları açısından heterojen bir yapıya sahiptirler ve yaratılan ve yıkıma uğrayan işler uzun vadeli olmaktadır. En büyük kamu sanayi firmaları ise durgunluk yıllarından etkilenmedikleri ve daha homojen bir yapıya sahip oldukları için özel firmalardan farklılık göstermektedir. Öte yandan, özel imalat sanayii firmaları ve en büyük özel imalat sanayii firmaları ekonomideki olumsuzluklar karşısında sektörel bazda farklı istihdam dinamikleri sergilemektedirler. Türkiye’de, özel imalat sanayiindeki büyük firmaların, orta ölçekli ve küçük firmalara kıyasla iş yaratma ve yıkımı oranları daha yüksektir. Firma büyüklüğü arttıkça net istihdam artışı yükselmektedir. Durgunluk/krizlerin firma büyüklüğü üzerindeki etkilerinin farklılığı da göze çarpmaktadır. ABSTRACT The analysis of gross job flows in the labor market has attracted much attention in recent years. Economists began to make wide use of firm/establishment level data in order to elucidate the dynamics of aggregate employment. Turkish economy, which adopted a more outward-oriented economic development strategy in the beginning of 1980s, attracts attention to examine its job flow dynamics. To this end, this thesis analyzes the gross job flow dynamics of the largest industrial firms in Turkey in the period 1980-2006. The job flow statistics evinces how employment dynamics of the largest manufacturing firms react in different periods and crisis/recessionary years; whether the largest private manufacturing firms differ from all-private manufacturing firms in terms of job flow dynamics at sectoral level; and how the firm size categories vary in their employment dynamics in the Turkish private manufacturing industry. The findings show that there exist both job creation and job destruction in all phases of the business cycle for the largest private industrial firms. Recessions/crises (booms) are typically times of high (low) job destruction and low (high) job creation. These firms are heterogeneous in employment behavior and their job reallocation process is long-term in nature. The largest public firms exhibit different employment dynamics from the largest private firms in that the recessionary years are not reflected in their job flow statistics and they are a more homogenous group of firms. Furthermore, at the sectoral level, private manufacturing firms and the largest private manufacturing firms show distinct behavior in the face of economy wide disturbances. Large firms in the Turkish private manufacturing sector have a greater potential to create and destroy jobs than medium-size and small firms. As the firm size grows, net employment growth increases. The diverse effects of recessions/crises on firm size groups are also striking.