The ENP as a part of the EU's security policy


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: İngilizce

Öğrenci: Esengül Güller

Danışman: EMİRHAN GÖRAL

Özet:

Bu çalışmanın öncelikli amacı, değişen uluslararası sistemin Avrupa ölçeğindeki yansımaları ışığında Avrupa Komşuluk Politikası’nın Avrupa güvenliğine ne derecede katkı sağladığını ve/veya katkı sağlayıp sağlamadığını ortaya çıkarmaktır. Bu amaç doğrultusunda, tez neo-realist bir yaklaşımı kullanmakta ve uluslararası sistemin çok-kutuplu yapısının Avrupa’nın büyük güçlerinin dış politika ve güvenlik politikalarını ve güvenlik algılarını Soğuk Savaş’ın bitiminden beri nasıl etkilediğini ve Avrupa Komşuluk Politikası’nın buna nasıl etki ettiğini tartışmaktadır. Çalışmanın ilk bölümünde, Avrupa güvenliğini incelemek için kullanılan neo-realist teorinin temel varsayımları ve çalışmanın eksenini oluşturan iki önemli kavram, güvenlik ve komşuluk, incelenmiştir. Sonrasında, ise Avrupa’nın çok kutuplu yapısı ve Avrupa’nın büyük güçlerinin politikaları açıklanarak Komşuluk Politikası’nın yürütüldüğü politik ortama ışık tutulmaya çalışılmıştır. İkinci bölümde ise Avrupa Komşuluk Politikası’nın oluşumu, amaçları ve araçları neo-realist varsayımlar ışığında incelenerek, içerisinde barındırdığı jeopolitik unsurlar ve Avrupa Birliği üyesi ülkelerin politika üzerindeki etkileri tartışılmıştır ve politikanın yürütüldüğü çok-kutuplu sistem mevcut güvenlik politikalarını göz önünde bulundurarak incelenmiştir. Bu tartışmalar ışığında, son bölümde örnek olay üzerinden, yani Ukrayna krizi üzerinden, Rusya’nın dış politikası ve güvenlik algılamaları ışığında Avrupa Komşuluk Politikası’nın Avrupa güvenliğine katkı sağlayıp sağlamadığı incelenmiştir. Sonuç olarak, bu çalışma günümüz Avrupa’sındaki çok-kutuplu sistem içerisinde Avrupa Komşuluk Politikası’nın, Rusya ile jeopolitik bir rekabete yol açarak modern güvenlik anlayışına dayanan yeni tehditler yarattığı sonucuna ulaşılmıştır. -------------------- The main aim of this study is to find out whether or not, and to what extent the European Neighbourhood Policy contributes to European security in the light of effects of changing international structure on European scale. To that end, a neo-realist approach is applied in the study, and it is argued that in which ways the changing political structure affects foreign and security policies and security perceptions of European great powers since the end of the Cold War, and in which ways the European Neighbourhood Policy, especially its sub-policy the Eastern Partnership, has influence on these perceptions. The first chapter of the thesis defines basic neo-realist assumptions and two other important concepts, namely security and neighbourhood, in order to draw a framework for evaluate European security. Following part of the first chapter analyses the current political structure in multipolar Europe and policies of European great powers to examine the environment in which the European Neighbourhood Policy/the Eastern Partnership is pursued. The second chapter defines main motivations, aims and tools of the Policy from neo-realist perspective, and its geopolitical components. In light of assumptions of these chapters, the last chapter argues role of the European Neighbourhood Policy to provide European security by evaluating the recent Ukrainian crisis, taking Russia’s policies and perceptions on the Policy into account. To conclude, this study claims that the European Neighbourhood Policy in multipolar structure of contemporary Europe is counter-productive for European security, creating geopolitical competition and new threats based on the traditional understandings of security.