Yükselen piyasalarda enerji tüketiminin ekonomik büyümeye etkisi panel granger nedensellik analizi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Muhammet Yusuf Yılmaz

Danışman: MUSTAFA EMRE AKBAŞ

Özet:

Yükselen piyasa ülkeleri son dönemlerde hızlı ve önemli ekonomik büyümeleri ile oldukça dikkat çekmektedirler. Ekonomik büyüme ile enerji tüketimi arasındaki ilişkinin belirlenmesi ise enerji politikalarının tespit edilmesinde önem arz etmektedir. Bu çalışmaların neticesinde elde edilen sonuçlar politika belirleme safhasında veri kaynağı olarak kullanılacaktır. Bu çalışmada, Türkiye’de ve yükselen piyasa ekonomilerinde, 1991-2014 döneminde enerji tüketimi ile ekonomik büyüme arasındaki ilişki incelenmiştir. Çünkü sanayileşme ve teknolojinin giderek artmasıyla beraber artan enerji talebi ülkeleri doğru enerji politikalarına yönlendirmektedir. Bu çalışmanın amacı yükselen piyasalarda enerji tüketimi ile ekonomik büyüme arasındaki ilişkinin yönünü belirlemektir. Bu hipotezi ispat etmek için, Kónya tarafından geliştirilen yatay kesitsel bağımlılık ve ülkeler arasındaki heterojenliği dikkate alan Bootstrap Panel Granger Nedensellik analizi kullanılmıştır. Çalışmanın yatay kesit sonuçlarına göre, enerji tüketimi ile ekonomik büyüme arasında yalnızca Hindistan’da çift yönlü bir nedensellik ilişkisi bulunmuştur. Ekonomik büyümeden enerji tüketimine doğru ise Macaristan, Malezya, Çin, Türkiye, Meksika, Arjantin, Romanya, Brezilya, Hindistan’da anlamlı bir nedensellik ilişkisi bulunmuştur. Çalışmanın panel sonucuna göre ise enerji tüketiminden ekonomik büyümeye anlamlı bir nedensellik ilişkisi bulunamamıştır. Yükselen piyasa ülkelerinin başarıları, sahip oldukları jeopolitik konumları, doğal kaynakları ve genç işgücü fazlalığı ile ilişkili görünmektedir. Yükselen piyasalarda ekonomik büyümeden enerji tüketimine ise anlamlı bir nedensellik ilişkisi bulunmuştur. Bu sonuçlar yükselen piyasalarda korumacılık hipotezinin geçerli olduğunu ortaya koymaktadır. Bu çalışmada iktisadi büyüme için enerji tüketiminin önemi sorgulanmış ve büyümeye doğrudan etkisinin olmadığı sonucuna varılmıştır. -------------------- Emerging market countries have attracted attention with their rapid and significant economic growth in recent years. Determining the relationship between economic growth and energy consumption is important in determining energy policies. The results obtained as a result of these studies will be used as data source during the policy-making phase. In this study, in Turkey and in emerging market economies, the relationship between energy consumption and economic growth during the period 1991-2014 were examined. Because the increasing energy demand with the increasing industrialization and technology leads the countries to the right energy policies. The aim of this study is to determine the direction of the relationship between energy consumption and economic growth in emerging markets. To prove this hypothesis, Bootstrap Panel Granger Causality analysis, which takes into account the horizontal cross-sectional dependence developed by Kónya and heterogeneity between countries, is used. According to the cross-sectional results of the study, a two-way causality relationship between energy consumption and economic growth was found only in India. Towards the energy consumption from economic growth, Hungary, Malaysia, China, Turkey, Mexico, Argentina, Romania, Brazil, was a significant causal relationship in India. According to the panel results of the study, no significant causal relationship from energy consumption to economic growth could be found. The achievements of emerging market countries seem to be related to their geopolitical positions, natural resources and excess youth workforce. A significant causal relationship was found between economic growth and energy consumption in emerging markets. These results show that protectionism hypothesis is valid in emerging markets. In this study, the importance of energy consumption for economic growth was questioned and it was concluded that there is no direct effect on growth.