Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Atatürk Eğitim Fakültesi, Temel Eğitim Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2014
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: REMZİ KILIÇ
Danışman: OKTAY AYDIN
Özet:İlköğretim I. Kademe Öğretmenlerinin Otantik Ölçme ve Değerlendirme Yöntemleri İle İlgili Bilgi, Tutum ve Görüşlerinin Değerlendirilmesi Bu araştırma ile ilköğretim birinci kademede görev yapan öğretmenlerin otantik ölçme ve değerlendirme yöntemleri ile ilgili bilgi, tutum, kullanma sıklıkları ve görüşlerini saptamak; bu değişkenlerin öğretmenlerin demografik özelliklerine (cinsiyet, branş, hizmet süresi, görev yapılan okul türü, mezuniyet, okutulan sınıf düzeyi, sınıf mevcudu ve hizmetiçi eğitim alma durumu) göre farklılaşma durumlarını tespit etmek, değişkenler arasındaki ilişkiyi incelenmek ve bu bağlamda ortaya çıkan sorulara yanıt aramak amaçlanmaktadır. Bu amaca uygun olarak araştırma tarama modeline göre tasarlanmış, nicel ve nitel veri toplama tekniklerinden yararlanılmıştır. Araştırmanın amacı doğrultusunda nicel boyutta aşağıdaki sorulara yanıt aranmıştır: 1. İlköğretim birinci kademede görev yapan öğretmenlerin otantik ölçme ve değerlendirme araçlarını kullanma sıklıkları nedir? 2. İlköğretim birinci kademede görev yapan öğretmenlerin otantik ölçme ve değerlendirme araçlarını kullanma sıklıkları demografik özelliklerine göre farklılaşmakta mıdır? 3. İlköğretim birinci kademede görev yapan öğretmenlerin otantik ölçme ve değerlendirme yöntemine ilişkin tutumları nedir? 4. İlköğretim birinci kademede görev yapan öğretmenlerin otantik ölçme ve değerlendirme yöntemine ilişkin tutumları demografik özelliklerine göre farklılaşmakta mıdır? 5. İlköğretim birinci kademede görev yapan öğretmenlerin otantik ölçme ve değerlendirme araçlarına ilişkin bilgi düzeyleri nedir? 6. İlköğretim birinci kademede görev yapan öğretmenlerin otantik ölçme ve değerlendirme araçlarına ilişkin bilgi düzeyleri demografik özelliklerine göre farklılaşmakta mıdır? 7. İlköğretim birinci kademede görev yapan öğretmenlerin otantik ölçme ve değerlendirme yöntemine ilişkin bilgi düzeyleri ve tutumları arasında ilişki var mıdır? Araştırmanın amacı doğrultusunda nitel boyutta aşağıdaki sorulara yanıt aranmıştır: 1. Öğretmenlerin derslerinde kazanımların öğrenciler tarafından kazanılıp kazanılmadığını belirlemek için kullandıkları ölçme ve değerlendirme araçları nelerdir? 2. Öğretmenlerin derslerinde kazanımların öğrenciler tarafından kazanılıp kazanılmadığını belirlemek için kullandıkları ölçme ve değerlendirme araçlarını tercih etme nedenleri nelerdir? 3. Öğretmenlerin otantik ölçme ve değerlendirme araçları konusunda yeterince bilgi sahibi olup olmadıklarına yönelik görüşleri nelerdir? 4. Öğretmenlerin otantik ölçme ve değerlendirme yöntemiyle ilgili hizmet içi eğitim alma durumları ve alındıysa yeterliliğiyle ilgili görüşleri nelerdir? 5. Öğretmenleri otantik ölçme ve değerlendirme yönteminin avantajları ve dezavantajları ile ilgili görüşleri nelerdir? 6. Öğretmenlerin otantik ölçme ve değerlendirme yöntemiyle ilgili bilgi edinmek ve kendilerini geliştirmek adına başvurdukları yollara ilişkin görüşleri nelerdir? 7. Öğretmenlerin otantik ölçme ve değerlendirme araçlarını hazırlarken nelere dikkat ettiklerine ilişkin görüşleri nelerdir? 8. Öğretmenlerin otantik ölçme ve değerlendirme araçlarını hazırlarken karşılaştıkları zorluklara ilişkin görüşleri nelerdir? 9. Öğretmenlerin otantik ölçme ve değerlendirme araçlarını uygularken nelere dikkat ettiklerine ilişkin görüşleri nelerdir? 10. Öğretmenlerin otantik ölçme ve değerlendirme araçlarını uygularken karşılaştıkları zorluklara ilişkin görüşleri nelerdir? 11. Öğretmenlerin, otantik ölçme ve değerlendirme yöntemine yönelik velilerin bakış açılarına ilişkin görüşleri ne yöndedir? 12. Öğretmenlerin otantik ölçme ve değerlendirme araçlarını puanlarken dikkat ettikleri noktalar nelerdir? 13. Öğretmenlerin otantik ölçme ve değerlendirme yöntemine yönelik istek ve önerileri nelerdir? Araştırmanın örneklemini, 2011–2012 eğitim-öğretim yılında İstanbul ilindeki devlet ve özel ilköğretim okullarının birinci kademesinde (1-5) görev yapan 340 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırmanın nitel verileri ise bu örneklem içerisinden gönüllülük esasına göre belirlenen 22 öğretmenle yapılan görüşmeler yoluyla toplanmıştır. Araştırmada veri toplamak amacıyla kullanılan ölçme araçlarının tamamı araştırmacı tarafından geliştirilmiştir. Araştırmanın nicel verilerinin toplanmasında: “otantik ölçme ve değerlendirme araçlarına yönelik bilgi testi”, “otantik ölçme ve değerlendirme yöntemine yönelik tutum ölçeği” ve “otantik ölçme ve değerlendirme araçlarına yönelik kullanma sıklığı anketi” kullanılmıştır. Araştırmanın nitel verilerinin toplanmasında ise “yarı yapılandırılmış görüşme formu” kullanılmıştır. Araştırmada toplanan nicel verilerin analizinde Frekans, Yüzdelikler, Bağımsız Gruplar T-testi, Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA) ve Pearson Çarpım Momentler Korelasyon Katsayısı istatistik teknikleri kullanılmış ve anlamlılık düzeyi ,05 olarak kabul edilmiştir. Nitel verilerin analizinde ise içerik analizi yöntemi kullanılmış, ayrıca kodlamalara yönelik olarak betimsel istatistik tekniklerinden frekans ve yüzdeler hesaplanmıştır. Araştırmadan elde edilen nicel bulgular şunlardır: 1. İlköğretim birinci kademe öğretmenlerinin en çok kullandıkları otantik ölçme ve değerlendirme araçlarının sırasıyla gözlem, drama, görüşme, kelime ilişkilendirme testi, gösteri, kavram haritası ve performans değerlendirme olduğu, en az bilinen ve kullanılan ölçme aracının ise v-diyagramı olduğu belirlenmiştir. 2. İlköğretim birinci kademe öğretmenlerinin hizmet süresi ve hizmet içi eğitim alma durumları otantik ölçme ve değerlendirme araçlarını kullanma sıklıkları toplam puanları üzerinde etkili bir faktör olarak bulunmuştur. Ayrıca ilköğretim birinci kademe öğretmenlerinin akran değerlendirme, kelime ilişkilendirme, yapılandırılmış grid, proje, gözlem, görüşme, gösteri ve drama kullanma sıklıklarına ilişkin cinsiyet değişkeni etkili bir faktör olarak bulunmuştur. 3. İlköğretim birinci kademe öğretmenlerinin büyük çoğunluğunun otantik ölçme ve değerlendirme yöntemine yönelik tutum düzeylerinin orta düzeyde olduğu belirlenmiştir. 4. İlköğretim birinci kademe öğretmenlerinin cinsiyetlerinin, hizmet sürelerinin, görev yaptıkları okul türünün ve mezun oldukları yüksek öğretim programının otantik ölçme ve değerlendirme yöntemine yönelik tutumları üzerinde etkili bir faktör olduğu belirlenmiştir. 5. İlköğretim birinci kademe öğretmenlerinin büyük çoğunluğunun otantik ölçme ve değerlendirme araçlarıyla ilgili bilgi düzeylerinin orta düzeyde olduğu belirlenmiştir. 6. İlköğretim birinci kademe öğretmenlerinin cinsiyetlerinin, hizmet sürelerinin, görev yaptıkları okul türünün ve mezun oldukları yüksek öğretim programının otantik ölçme ve değerlendirme araçlarına yönelik bilgi düzeyleri üzerinde etkili bir faktör olduğu belirlenmiştir. 7. İlköğretim birinci kademe öğretmenlerinin otantik ölçme ve değerlendirme yöntemiyle ilgili tutumları ile bilgi düzeyleri arasında anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Öğretmenlerin tutumları ile bilgi düzeyleri arasında orta düzeyde pozitif bir ilişki olduğu belirlenmiştir. Araştırmada elde edilen nitel bulgular şunlardır: 1. İlköğretim birinci kademe öğretmenlerinin derslerinde kazanımların ölçülmesinde en çok kullandıkları klasik ölçme ve değerlendirme araçları sırasıyla “çoktan seçmeli test”, “doğru yanlış testi” ve “yazılı yoklama”’lardır. En çok kullandıkları otantik ölçme ve değerlendirme araçları ise “performans değerlendirme”, “portfolyo”, “projeler” ve “rubrikler”’dir. 2. İlköğretim birinci kademe öğretmenlerinin derslerinde kazanımların ölçülmesinde kullandıkları ölçme ve değerlendirme araçlarını tercih etme nedenlerine yönelik görüşlerinin başında bu ölçme araçlarının programın öngördüğü ölçme araçları olması vardır. Ayrıca öğretmenler bu araçları kullanışlılıkları ve somut veri elde etmeye imkan tanımaları nedeniyle daha çok tercih ettiklerini belirtmişlerdir. 3. İlköğretim birinci kademe öğretmenlerinin büyük çoğunluğu otantik ölçme ve değerlendirmeye yönelik kendilerini yeterince bilgi sahibi olarak gördükleri yönünde görüş bildirmişlerdir. 4. İlköğretim birinci kademe öğretmenlerinden otantik ölçme ve değerlendirmeye yönelik hizmet içi eğitim alanlar ile almayanlar hemen hemen eşit sayıdadır. Hizmet içi eğitim alan öğretmenlerin büyük çoğunluğu hizmet içi eğitimin “yetersizliği”, “uygulamaya dönük olmadığı” ve “yüzeysel kaldığı” noktasında görüş bildirmişlerdir. 5. Otantik ölçme ve değerlendirmenin avantajları konusunda öğretmenlerin büyük çoğunluğu “öğrenciye göre olduğu”, “öğrencileri aktif hale getirdiği”, “süreç değerlendirmeye olanak tanıdığı” ve “çok yönlü değerlendirmeye imkân sağladığını” belirtmişlerdir. Dezavantajları konusunda öğretmenlerin büyük çoğunluğu “zaman açısından sorun yaşadıklarını” ve “veli müdahalesinin” fazla olduğunu belirtmişlerdir. 6. İlköğretim birinci kademe öğretmenlerinin otantik ölçme ve değerlendirme yöntemi konusunda bilgi edinmek için başvurduğu yolların başında “internet” gelmektedir. Ayrıca öğretmenler “makalelerden”, “meslektaşlarından” ve “seminerlerden” de bu konuda bilgi edindiklerini belirtmişlerdir. 7. İlköğretim birinci kademe öğretmenlerinin otantik ölçme ve değerlendirme araçlarını hazırlarken en çok dikkat ettikleri nokta hazırladıkları aracın “öğrenci seviyesine” ve “kazanımlara” uygunluğu noktasında olmuştur. Ayrıca öğretmenlerin büyük bir çoğunluğu da araçları kendileri hazırlamak yerine “hazır formları” tercih ettiklerini belirtmişlerdir. 8. İlköğretim birinci kademe öğretmenlerinin otantik ölçme ve değerlendirme araçlarını hazırlarken en çok karşılaştıkları zorluğun “zaman” ve “kaynak yetersizliği” olduğu yönünde görüş bildirmişlerdir. 9. İlköğretim birinci kademe öğretmenleri otantik ölçme ve değerlendirme araçlarını uygularken en çok “çalışmaları takip etmeye” ve öğrencilerle “iletişim” kurmaya dikkat etikleri yönünde görüş bildirmişlerdir. 10. İlköğretim birinci kademe öğretmenleri otantik ölçme ve değerlendirme araçlarını uygularken en çok karşılaştıkları zorluk olarak “zaman yetersizliği” konusunda görüş bildirmişlerdir. Ayrıca öğretmenlere göre “öğrencilerin uyum sorunu yaşaması”, “kaynak sıkıntısı” ve “kalabalık sınıflar” da uygulama aşamasında karşılaşılan ve öne çıkan diğer zorluklardır. 11. İlköğretim birinci kademe öğretmenleri büyük çoğunlukla velilerin öğrenci çalışmalarına çok fazla müdahale ettiği noktasında görüş bildirmişlerdir. 12. İlköğretim birinci kademe öğretmenleri otantik ölçme ve değerlendirme araçlarını puanlarken en çok puanlama araçlarını kullandıkları yönünde görüş bildirmişleridir. 13. İlköğretim birinci kademe öğretmenlerinin büyük çoğunluğu otantik ölçme ve değerlendirme yöntemiyle ilgili “uygulamaya yönelik seminerlerin” sıklıkla verilmesi gerektiğini belirtmişledir. ABSTRACT An Investigation of Primary School Teachers' Knowledge, Attitudes and Opinions on Authentic Assessment and Evaluation The aim of this study is to determine the opinions of primary school teachers' authentic assessment and evaluation methods related their knowledge, attitudes, the frequency of use, to define whether these variables differ according to teachers' demographic characteristics (gender, branch, length of service, type of school, graduation, taught in grade level, class size and in-service training status) or not and to identify relationships between these variables. In accordance with this objective general scanning model was used and quantitative and qualitative data collection techniques were utilized. For this purpose, the following questions were asked for quantitative dimension of the study: 1. What is the frequency of primary school teachers' use of authentic assessment and evaluation tools? 2. Does the frequency of primary school teachers' use of authentic assessment and evaluation tools differentiate according to demographic characteristics? 3. What are the primary school teachers’ attitudes toward authentic assessment and evaluation methods? 4. Do the primary school teachers’ attitudes toward authentic assessment and evaluation methods differentiate according to demographic characteristics? 5. What is the primary school teachers' level of knowledge regarding authentic assessment and evaluation tools? 6. Does the primary school teachers' level of knowledge regarding authentic assessment and evaluation tools differentiate according to demographic characteristics? 7. Is there any relationship between the level of knowledge and attitudes of primary school teachers' authentic assessment and evaluation methods? For this purpose, the following questions were asked for qualitative dimension of the study: 1. What are the measurement and evaluation tools of teachers to determine whether the students acquired the acquisitions in their classes? 2. What are the reasons of the teachers to choose the measurement and evaluation tools for determining whether the students acquired the acquisitions in their classes? 3. What are the opinions of the teachers' whether they have enough information about authentic assessment and evaluation tools? 4. What are the opinions of the teachers' about the adequacy of in-ser vice training on authentic assessment and evaluation methods? 5. What are the opinions of the teachers about the advantages and disadvantages of the authentic assessment and evaluation method? 6. What are the opinions of the teachers about to learn and develop themselves on authentic assessment and evaluation methods? 7. What are the opinions of the teachers what they pay attention while preparing the authentic assessment and evaluation tools? 8. What are the opinions of the teachers about the challenges they face when they are preparing authentic assessment and evaluation tools? 9. What are the opinions of the teachers what they pay attention while applying the authentic assessment and evaluation tools? 10. What are the opinions of the teachers about the challenges they face when they are applying authentic assessment and evaluation tools? 11. What are the opinions of the teachers on the perspectives of parents for authentic assessment and evaluation methods? 12. What are the opinions of the teachers while scoring authentic assessment and evaluation tools? 13. What are the requests and recommendations of the teachers for authentic assessment and evaluation methods? The sample of the study consists of totally 340 teachers, working at state and private primary schools in Istanbul, Turkey. The qualitative data was collected through interviewing from 22 voluntarily teachers. The instruments used to collect data in this study were developed by the researcher. In the collection of quantitative data of the study: "authentic assessment and evaluation tools for knowledge test", " the attitude scale for authentic assessment and evaluation methods " and "authentic assessment and evaluation tools to use for frequency questionnaire" was used. "Semi-structured interview form" was used in the collection of qualitative data in this study. In the analysis of quantitative data collected in the study; Frequency, Percentiles, Independent Samples T-test, One-Way Analysis of Variance (ANOVA) and Pearson Product Moment Correlation Coefficient statistical techniques were used and significance level was regarded as 05. In the content analysis analysis method used for qualitative data, as well as descriptive statistics for coding techniques, frequencies and percentages were calculated. The quantitative findings from the study as follows: 1. It was determined that primary school teachers are most frequently used authentic assessment and evaluation tools, respectively, observation, drama, interviews, word association test, demonstration, concept maps and performance evaluation. The least known and used measurement tool is the v-diagram. 2. Primary school teachers’ length of service and in-service training situations was found to be an influential factor on total score of the frequency of using authentic assessment and evaluation tools. In addition, gender was found to be an influential factor of the frequency of using of primary school teachers’, peer review, word association, structured grid, projects, observations, interviews, performances and drama. 3. The majority of primary school teachers' attitudes levels towards using authentic assessment and evaluation methods is moderate. 4. It was determined that primary school teachers' gender, length of service, task type, and graduated higher education program are an influential factor on their attitudes towards authentic assessment and evaluation. 5. The majority of primary school teachers’ level of knowledge on authentic assessment and evaluation tools is moderate. 6. It was determined that primary school teachers' gender, length of service, task type, and graduated higher education program are an influential factor on the level of information of them on authentic assessment and evaluation. 7. There was a significant relationship between authentic assessment and evaluation methods of primary school teachers’ information and attitude levels. It was determined that there was moderate positive relationship between the level of knowledge and attitudes of teachers. The qualitative findings from the study as follows: 1. In the courses, most frequently used classical measurement and evaluation tools of primary school teachers are "multiple choice test", "test of right and wrong" and "written examination" 's are. Most authentic assessment and evaluation tools that they use the "performance evaluation", "portfolio", "projects" and "rubrics". 2. The reasons for choosing this measurement tools to measure the achievements the courses, primary school teachers pointed out that these measurement tools are required by the program. In addition, teachers stated that the usefulness of these tools allows obtaining concrete data. 3. The vast majority of primary school teachers reported that they enough information for authentic assessment and evaluation. 4. Primary school teachers’ in-service training for authentic assessment and evaluation areas is nearly equal numbers. The majority of in-service training of the teachers reported that in-service training was "failure", "is not practical" and "remains superficial". 5. The majority of the teachers about the advantages of authentic assessment and evaluation stated that it was “suitable for student",” activate the students ",” allowing for process evaluation" and" provides opportunity for multi-faceted evaluation ". The majority of teachers about the disadvantages pointed out that it has "shortage of time" and "parent intervention". 6. "Internet" is the first way to learn about authentic assessment and evaluation methods of the primary school teachers. In addition, teachers also learn about it from “the article", "colleagues" and "seminars". 7. Primary school teachers pay attention when preparing authentic assessment and evaluation tools, especially "eligibility for students" and "gains". In addition, a majority of teachers have stated that they prefer ready "forms" rather than prepare themselves the tools. 8. Primary school teachers pointed out when preparing authentic assessment and evaluation tools, most of the challenges they face "time" and "the lack of source". 9. Primary school teachers expressed when implementing authentic assessment and evaluation tools, they mostly care “follow the works " and students "communicate to students". 10. Primary school teachers reported that "lack of time" was the mostly encountered difficulties when applying the authentic assessment and evaluation. Also, according to the teachers, “students’ compatibility problems "," shortage of resources "and" crowded classes" were the other highlights encountered difficulties in the implementation stage. 11. Mostly primary school teachers reported that parents intervene too much to the students’ works. 12. Primary school teachers pointed out when scoring authentic assessment and evaluation tools, scoring tools were mostly used. 13. The vast majority of primary school teachers stated that “application-oriented seminars" about authentic assessment and evaluation methods should be given.