Kütüphaneci bakış açısıyla üniversite yayıncılığı: Boğaziçi Üniversitesi ve Maltepe Üniversitesi örneklerinin TSE Standartlarına göre incelenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Fen - Edebiyat Fakültesi, Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2013

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: MURAT NAMDAR

Danışman: REMZİYE TUBA KARATEPE

Özet:

Üniversite Yayınevi tarafından yayınlanan kitaplar kütüphane uygulamaları ve TSE standartlarına uygun olarak hazırlanmamaktadır. Kitap tasarımında öncelikli olarak dış/arka/iç kapak ve kitap sırtı bilgileri ile Yayında Kataloglama Bilgisi, dizin, sözlük bölümlerine önem verilmelidir. Kütüphanecilik alanının mesleki bilgilerinin katkısıyla oluşturulacak standartların, yayıncılık sektörü bileşenleri ve okuyuculara fayda sağlayacağı düşünülmektedir. Ülkemizde, kütüphaneciliğin yayıncılığa etkisi saptamak için geniş bir literatür taraması yapılmış, değerlendirmelerin yapılmasında belgesel tarama teknikleri kullanılmıştır. En önemli bilgi kaynağı ve iletişim aracı olarak kitabın tasarımında kullanılmak üzere hazırlanmış standartlar bulunmaktadır. Bazı yayınevleri süregelen alışkanlıkları çerçevesindeki uygulamalar ile tasarımlarını oluşturmaktadırlar. Basılı kitapların yerini e-kitapların almaya başladığı günümüzde ilgili standartlar günümüz ihtiyaçlarına cevap vermekte yetersiz kalmaktadır. Araştırmamızda sırasıyla iletişim, kitap tasarımı, yayıncılık ve eğitimi hakkında temel bilgiler verilmiştir. Araştırmamızda amaç; üniversite yayınevleri tarafından yayınlanan kitapların TSE standartlarına ve kütüphanecilik alanının uygulamalarına elverişliliğinin tespit edilmesidir. Ayrıca Üniversite Yayınevlerince yayınlanan kitapların tasarımında yayıncılık ve kütüphanecilik etkileşimi araştırılmıştır. Bu amaçla tespit edilen üniversite yayınevleri tarafından yayınlanmış kitaplar incelenmiş, yayınevi editörleri ile görüşülmüştür. Yapılan incelemeler sonunda Üniversite Yayınevleri tarafından yayınlanan kitapların bir kısmının kütüphanecilik uygulamaları ve TSE standartlarına uygun üretilmediği tespit edilmiştir. Üniversite Yayınevlerinin yayın hazırlanma, kabul, inceleme, üretim, satış dağıtım uygulamalarında aksaklıklar yaşanabilmektedir. Üniversite Yayınevi faaliyetlerinin daha verimli olabilmesi için yayıncılık-kütüphanecilik alanı işbirliğinin başlatılması ve ilgili mevzuatta düzenlemeler yapılması gerekmektedir. YÖK yasa taslağında bu konuda yeni düzenlemelerin planladığı görülmektedir. Anahtar Kelimeler: Kitap Yayıncılığı, Üniversite Yayınevleri, Kitap Standartları, Kütüphanecilik uygulamaları, CIP, İletişim, Tipografi, Kitap Tasarımı ABSTRACT Books published by University publishing houses are generally not prepared in accordance with library applications and TSE standards. We should have such a priority for front / back / covers / title page and spine, catalogue information, index, glossary sections should be emphasized in a book design. The contribution of professional knowledge in the field of librarianship should establish standarts that both publishing industry components and readers will benefit. In order to be able to determine the effect of librarianship on broadcasting in our country, all relevant documents fixed in a wide literature review and evaluation of screening techniques used in making the documentary. Books as the most important source of information and means of communication, are having some prepared standards in design. Some publishing houses within the framework of their practices and applications make up their own design. Those relevant standards are inadequate to respond to our needs at such days as printed books replaced with e-books. In our study, basic information respectively given about “communication”, “book design”, “publishing” and about “training”. Purpose of this present study, trying to check about whether if books published by university publishers are in compliance with standards of both librarianship and TSE. In design of books published by university publishing houses, an interaction between publishing and libraries are also investigated. For this purpose, the university publishing books examined and publishing house editors interviewed. After all observations above completed, some books by university publishing houses published according to neither library applications nor TSE standards have been identified. We have found some problems in applications by university publishing houses in such stages i.e. release preparation, acceptance, inspection, production, sales and distribution practices. experienced. In order to be more efficient in University Publishers’ activities, cooperation should be provided in both publishing and librarianship and publishing-related legislation and regulations should be updated. HEC is planning new regulations in this regard in the draft law. Keywords: Book Publishing, University Publishers, Book Standards, Library applications, CIP, Communication, Typography, Book Design