Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Atatürk Eğitim Fakültesi, Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2010
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ÖMER HACIOĞLU
Danışman: LATİF BEYRELİ
Özet:İLKÖĞRETİM 6, 7, 8. SINIF TÜRKÇE DERS KİTAPLARININ CÜMLE BAKIMINDAN İNCELENMESİ Cümle bir dilin anlatım birimidir. Cümle olmadan düşünceler tam olarak aktarılamaz. Öyle ki bir dilin tam anlamıyla öğrenildiğinin göstergesi dili konuşan bireylerin cümle kurma becerileriyle doğru orantılıdır. Cümle öğretiminin gerçekleşmesi için ders kitapları önemlidir. Ders kitapları, eğitim öğretim sürecinin programa uygun olarak, planlı şekilde ilerlemesinde yararlanılan temel kaynaktır. Bu nedenle Türkçe ders kitaplarındaki cümleler sayı, uzunluk ve çeşitlilik bakımından öğrenci seviyesine uygun olmalıdır. Bu çalışma 6, 7, 8, sınıf Türkçe ders kitaplarını cümle bakımından incelemek, böylelikle Türkçe ders kitaplarında geçen cümle çeşitliliğini öğrenmek için hazırlanmıştır. Türkçe ders kitapları Türkçe öğretim programının yürütülmesi için zorunlu kaynaklardır. Türkçe öğretimi programına göre cümle 8. sınıf ders kitabında çeşitli yönlerden öğretilmektedir. 6 ve 7. sınıf ders kitabında ise cümle diğer dil bilgisi konularının pekiştirilmesi ve değerlendirilmesi için bir araç niteliğindedir. Araştırmanın birinci bölümünde araştırmanın amacı ve problem durumu verilmiştir. İkinci bölümde cümle, cümle ögeleri, cümle türleri, cümle bilgisi öğretimi, ve ders kitaplarındaki cümle konusu işlenmiştir. Üçüncü bölümde araştırmanın yöntemi belirtilmiş, dördüncü bölümde araştırma sonucu elde edilen bulgu ve yorumlara yer verilmiştir. Son bölüm olan beşinci bölümde ise araştırma sonuçları ve öneriler sunulmuştur. Araştırma sonuçlarından elde edilen başlıca bulgular şöyle lenebilir: 1. İlköğretim 6, 7, 8. sınıf Türkçe ders kitaplarında, fiil cümlesi isim cümlesine, kurallı cümle devrik cümleye, basit cümle birleşik cümleye göre fazla kullanılmıştır. 2 Sıralı, bağlı ve eksiltili cümlelere ders kitaplarında fazla yer verilmemiştir. 3 Türkçe ders kitaplarında bütün cümle türlerine örnekler bulunmaktadır. Anahtar Kelimeler: Cümle, cümle çeşitleri, cümle bilgisi öğretimi, Türkçe ders kitabı. ABSTRACT A sentence is a unit of language expression. The thoughts can not be transferred completely without sentence. The indicator of that a language is learned fully is in direct proportion to the speakers’ skills of construction of sentence. The textbooks are important for sentence teaching. The textbooks are the basic sources which are used for improving planned and programmed education teaching process. Therefore sentences in the Turkish textbooks must be suitable for the level of students in terms of number, length and variety. This study is prepared to examine 6, 7, 8 grade Turkish textbooks so that to learn sentence variety in Turkish textbooks in this way. Turkish textbooks are compulsory sources to carry out Turkish teaching. According to Turkish teaching program the sentence is teached in various ways in 8 grade textbook. The sentence is a tool to reinforce and evaluate other grammar issues in 6-7 grade textbooks. In the first part of the research were given objectives of the study and problem situations. In the second part were studied sentence, sentence elements, sentence types, syntax teaching and sentence subjects in the textbooks. In the third part the method of research is mentioned, in the fourth part the findings and comments gained from research results took place. In the fifth part the last part the results of research and suggestions are presented. The findings gained from the results of research can be summarized like that: 1. In the primary education 6-7-8 grade textbooks it is more used verb sentence than noun sentence, regular sentence than inverted sentence, simple sentence than compound sentence. 2. Coordinate sentence, conjunctive sentence and elliptic sentences are not given more space in textbooks. 3. There are examples of all types of sentences in the Turkish textbooks. Key Words: Sentence, sentence varietions, syntax teaching, Turkish textbook