Türk Rekabet Hukukunda ayrımcılık suretiyle hakim durumun kötüye kullanılması


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Özel Hukuk Anabilim Dalı, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2016

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ALİ KAYA

Danışman: Ayşe Sumer

Özet:

TÜRK REKABET HUKUKUNDA AYRIMCILIK SURETİYLE HAKİM DURUMUN KÖTÜYE KULLANILMASI Günümüzde Türkiye gibi serbest piyasa ekonomisinin benimsendiği tüm ülkelerde rekabet hukukunun gerekliliği açık bir şekilde ortaya konmaktadır. Rekabet hukuku, serbest ve sağlıklı bir rekabet ortamının kurulması ve korunmasını amaçlamaktadır. Bu amacın yerine getirilmesindeki araçlardan birisi de kötüye kullanmaların yasaklanmasıdır. Mehaz AB ve Türk rekabet hukukunda hakim durumun kötüye kullanılmasını yasaklayan hükümlerde (ABİA m.102; RKHK m.6), kötüye kullanmalara ilişkin bazı örnekler sayılmaktadır. Hakim durumdaki teşebbüsün alıcılarına ayrımcılık yapması hali (ABİA m.102/2-c; RKHK m.6/2-b), bu örneklerden birisidir. Ayrımcılık, rekabet hukukunun en karmaşık, aynı zamanda, en fazla inceleme konusu yapılan konularından birisidir. Bu nedenlerden birincisi, ayrımcılığın, alıcılar nezdinde rekabet koşulları açısından farklılık yaratan çok sayıda kötüye kullanmaları kapsamasıdır. İkincisi, ayrımcı uygulamaların, refah üzerindeki etkilerinin belirsiz olmasıdır. Üçüncüsü ise, ayrımcılık hükmünün, yeterince açık olmamasıdır. Dolayısıyla kafa karışıklığının giderilmesine yardımcı olacak, ayrımcı nitelikteki kötüye kullanmaları içeren bir kılavuzun çıkması ivedilik arz etmektedir. Ayrımcılığın daha iyi anlaşılmasını sağlamak amacıyla hazırlanan tezimizde; öğreti görüşleri, rekabet otoriteleri ve mahkeme kararlarından yararlanılarak, öncelikle rekabet hukuku kavramı, teşebbüs olma, hakim durum, kötüye kullanma ve sınıfları (dışlayıcı/sömürücü/ayrımcı), genel olarak ayrımcılık ve ayrımcılık türleri ve de ayrımcılığın hukuki sonuçları ele alınmıştır. Özellikle ayrımcılık kavramının tanımı ve unsurlarına yer verilerek, ilgililere kolaylık sağlayacak şekilde, kavramın sınırlarının ve içeriğinin belirlenmesine çalışılmış ve bazı önerilerde bulunulmuştur. Anahtar Kelimeler : Rekabet Hukuku, Kötüye Kullanma, Ayrımcılık, Hukuki Sonuçlar ABSTRACT THE ABUSE OF DOMINANT POSITION BY DISCRIMINATING IN TURKISH COMPETITION LAW Today, the requirement of competition law in all countries where have been adopted of free market economies, such as Turkey are set out clearly. Competition law aims to establish a free and healthy competition and conserve it. One of the instrument regarding the fulfillment of this goal is the prohibition of abuse of dominant position. Referenced EU and Turkish competition law provisions prohibiting the abuse of dominant position (TFEU Art.102; Turkish Com. C. Art.6), are expressed some examples of abuse. The Dominant undertaking that discriminates between its purchasers (TFEU Art.102/2 (c); Turkish Com. C. Art.6/2 (b)), is one such example. Discrimination, a complex area of competition law, but also is one of most controversial issue in decisional law. The first of these reasons, this provision is been tried to aply to a large number of discriminatory abuses. Secondly the welfare effects of discrimination is ambiguous. Third, the provision that regulates discrimination, is not clear enough. Therefore a guidance that is on discriminatory practises by dominant undertakings has been urgently published by competition authorities. At our thesis prepared to provide a better understanding of discrimination; benefiting from scholar views, competition authorities and courts’ decisions, primarily the concept of competition law, undertaking, dominant position, abuse and its classification (exclusive/exploitative/discriminatory), generally discrimination and its forms and the legal results of discrimination. Especially examined to definition and elements of the concept of discrimination, it is tried to determine the limits of concept and content, and expressed opinions for simplifing matter in practice. Keywords : Competition Law, Abuse of Dominant Position, Discrimination, Legal Results