Tabii afetlerde ilgili vergi mevzuatı


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2004

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Nurten Eskiyurt Civelek

Danışman: AYŞE GÜNER

Özet:

Doğal afet önlenmesi insan elinde olmayan doğa kuvvetlerinin yarattığı felaket, büyük doğa olayı kaza ve beladır. Türkiye büyük can ve mal kayıplarına yol açan afetlerle sık sık karşılaşan ülkelerin başında gelmektedir. Doğal afetlerin ani ve kaçınılmaz oluşu hem fiziksel hem de yasal önlemlerin alınmasını ve de düzenleme yapılmasını zorunlu kılmıştır. Bu nedenle uygulanacak hukuki prosedür çeşitli kanunlar çerçevesinde belirlenmiş, oluşan maddi, manevi zararların telafisine yönelik olarak, yasal, idari ve yargısal bakımdan bir çok düzenlemeler yapılmıştır. Doğal afetlere ilişkin düzenlemelere Vergi Usul Kanunu' 115, 278, 317 ve 329. maddelerinde ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsili Usulü Kanunu'nun 105. maddesinde yer verilmiştir. Mükelleflerin gerek özel hukuk, gerek genel hukuk ve gerekse de vergi hukuku açısından doğal afetlerde yapmaları gereken bir takım ödev ve sorumlulukları vardır. Bu sorumluluk, sadece zarar gören mükelleflerin değil, diğer mükelleflerin ve de devletin de bir görevidir. Bu nedenle, afetlerin vergi mükellefleri üzerinde yarattığı olumsuz etkileri bir ölçüde hafifletmek ve afetten etkilenen vergi mükelleflerine bir takım kolaylıklar sağlamak amacıyla bugüne kadar çeşitli düzenlemeler yapılmıştır. Türkiye'nin doğal afetlerle, özellikle 1999 Marmara depremiyle yaşadığı acı deneyimler, var olan yapı içinde yer alan ülkemizin kurumsal yapılarını, acil durum yönetimi konusundaki uygulamakta olduğumuz politikaları ve yasaları tekrar gözden geçirmeyi zorunlu hale getirmiştir. Bu çalışmada, vergiyle ilgili ödevlerini yerine getirmekle yükümlü olan kişilerin doğal afete maruz kalmaları halinde, gerek yükümlü gerekse idare tarafından izlenecek yöntemleri ve kanuni düzenlemeleri inceleyerek, uygulamadaki aksaklıkları açıklamayı planlamaktayız. SUMMARY Natural disaster is an accident created by natural forces, uncontrolled by human beings. Turkey ranks high beteen the countries that face disasters which cause great cousalties and material losses. The inevitable and sudden nature of the naturel disasters necessitated the precautions to be taken and the proper adjustments to be made. The legal procedures have been defined within certain legal frameworks and several legal and adminishative adjustments with respect to material and moral compensation have been made. These adjustments regarding natural disaster take place in the section 115, 278, 317 and 329 Taxation Law, and in the section 105 of The Public Credito Low of collection of Public Receivables Law. Taxpayer have responsibilities and duries to undertake with respect to private and general legalities and tax law in the case of natural disasters. These responsibilities belong not only to other taxpayers and to the goverments as well. Thus, many adjustments are made so far to lessen the unfarable effect of natural disasters on the taxpayers, and to provide some ease for them. The sad experience Turkey faced especially in the Marmara eartquake in 1999 led to the revision of the existing views and laws on emergency management. İn this study, We intend to detect the shorcomings in the execution of laws and procedures to be follewed by the taxpayers and the administration as well when taxpayers who are reguited to ful fill their tax responsibilites are exposed to natural disasters.