Otizmli çocukların kardeş ilişkisinde annenin rolü


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Atatürk Eğitim Fakültesi, Özel Eğitim Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2011

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: GÜLŞAH TOPALOĞLU

Danışman: FATMA NUR AKÇİN

Özet:

OTİZMLİ ÇOCUKLARIN KARDEŞ İLİŞKİSİNDE ANNENİN ROLÜ Bu araştırmanın genel amacı, otizmli ve normal gelişim gösteren çocukların kardeşlik ilişkisinin düzenlenmesi ve yürütülmesinde annelerin rolünün betimlenmesidir. Araştırmaya 6- 14 yaş arası otizmli ve normal gelişim gösteren çocuğu olan 29 anne katılmıştır. Bu araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden yarı yapılandırılmış görüşme tekniği kullanılmıştır. Araştırma verileri görüşmeler ve ses kayıtları ile sağlanmıştır. Araştırma sonunda toplanan veriler betimsel analiz yöntemiyle çözümlenmiştir. Araştırmada kardeşlerin birlikte zaman geçirmesi, birlikte oyun oynama, paylaşma, duyguların ifade edilmesi, çatışmalar, taklit, otizmli kardeşin gereksinimlerini karşılama, normal gelişim gösteren kardeşin soruları, otizmli kardeşin problem davranışları, normal gelişim gösteren kardeşin çevrelerine yaptıkları açıklamalarla ilgili ve kardeşlik ilişkisinin her bir boyutunu desteklemek için annelerin yaptıklarıyla ilgili bulgular edinilmiştir. Araştırmada elde edilen bulgulara göre annelerin otizmli çocukların kardeşlik ilişkisini düzenlemede güçlükler yaşadıkları ve kardeşlik ilişkisini düzenlemek için desteğe gereksinimleri olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Anahtar Sözcükler: Otizm, kardeş ilişkisi, kardeş ilişkisinde annenin rolü, nitel araştırma. ABSTRACT THE ROLE OF MOTHER IN SIBLING RELATIONSHIP OF CHILDREN WITH AUTISM The aim of this study is to describe the mother’s role in organizing and executing the sibling relations of children with autism and normal developing children. 29 mothers of normal developing children and children with autism who are 6-14 years of age participated in this study. Semi structured interview technique from gualitative research methods was used in this study. Data were obtained through interviews and voice records. Descriptive analysis method was used to analyse the data. In the study, results about siblings’ having time together, playing together, sharing, imitation, expression of feelings, conflict, meeting the needs of the sibling with autism, the questions of normal developing sibling, behavior problems of sibling with autism, normal developing siblings’ explanations to others and about what the mother does for supporting each dimension of sibling relations were obtained. The results showed that, mothers experience difficulty in organizing sibling relations of children with autism and need support for organizing the sibling relations. Key Words: Autism, sibling relations, mothers’ role in sibling relations, qualitative research.