Türk Ceza Hukukunda iştirakin bir türü olarak dolaylı faillik


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2018

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Zahit Yılmaz

Danışman: YUSUF YAŞAR

Özet:

5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’na göre iştirakin iki türü mevcuttur. Bunlar faillik ve şerikliktir. Türk Ceza Kanunu’nun 37 nci maddesinde dolaylı fail ve müşterek fail, faillik türleri olarak düzenlenmiştir. Alman ceza hukuku ve Türk ceza hukukukun dolaylı faillik bakımından benzer düzenlemeler içerdiğini söylemek mümkündür. Türk Ceza Kanunu, önceki düzenlemenin aksine ( 765 sayılı TCK) dolaylı faili “suçun işlenmesinde bir başkasını araç olarak kullanan kişi” şeklinde tanımlamıştır. TCK’nın 37/2 nci maddesinde göre dolaylı failin, fail olarak sorumlu tutulacağı belirtilmektedir. Kanun’un 28 nci maddesi azmettirmeyi düzenlemektedir ki azmettirme, dolaylı failliğe benzer bir şekilde düzenlenmiştir. Dolaylı faillik, yukarıda ifade edildiği üzere, Kanun’da (m. 37/2) düzenlenmesine ragmen bu maddede hangi durumlarda kişinin dolaylı fail olarak kabul edileceği ayrıntılı bir biçimde düzenlenmemiştir. Dolaylı faillik bakımından önemli olan, herhangi bir kimsenin bir başkasının iradesi üzerinde hakimiyet kurmasıdır. Bu durum farklı yollarla gerçekleşebilir. Fakat bir örgüt aracılığıyla suç işlenmesi diğer dolaylı faillik türlerinden farklı bir konumdadır. Bazı yazarların dolaylı failliğin yalnıca bir faillik türü olduğu şeklindeki görüşlerine karşın dolaylı faillik yalnızca bir faillik türü olmayıp ayrıca iştirakin de bir türüdür. Bu görüş farklılığı, iştirak iradesinin farklı yorumlanmasından kaynaklanmaktadır. Bununla birlikte bazı dolaylı faillik türleri, iştirakin aradığı şartlara sahip değildir. Bu gibi durumlarda dolaylı faillik sadece bir faillik türü olarak kabul edilebilir. Dolaylı failliğin Türk Ceza Kanunu açısından genel bir düzenleme olması nedeniyle dolaylı failliğin çeşitli suç tiplerine ve bazı kurumları açısından ne şekilde uygulanacağının ayrıntılı olarak belirlenmesi amaçlanmıştır. ABSTRACT According to the Turkish Criminal Code (Law No:5237) there are two types of complicity. These are perpetration and secondary participation. As types of perpetration, indirect perpetrator and joint participants are regulated In Turkish Criminal Code (Law No:5237, Art 37). It is possible to say that, in point of the indirect perpetration, German criminal law and Turkish criminal law contain smilar regulations. Although the previous Code (Law no 765) had not defined the concept of indirect perpetrator, the relevant article in the Turkish Criminal Code (Law no 5237) states that “Any person who uses another as an instrument for the commission of an offence” is an indirect perpetrator. That article states that the indirect perpetrator shall be culpable as an offender in Art 37/2 of the Turkish Criminal Code. Article 38 of the Code regulates incitement which is similar to indirect perpetration. Despite indirect perpetration is regulated by Law (Art. 37/2), the article doesn’t define in detail under which circumstances a person can be held responsible as “indirect perpetrator”. For a person to be considered as indirect perpetrator, it is important that this person dominates the will of someone else. That can appear in different ways. But “committing a crime through an organization” has a different position from the other types of the indirect perpetrations. Despite some authors consider that indirect perpetration is only a form of perpetration, indirect perpetration should not be considered only as a type of perpetration but also as a type of complicity. This difference of opinion is caused by the disagreement in interpreting the will of complicity. However as some types of indirect perpetration don’t meet the requirements of complicity, in such cases indirect perpetration shall be accepted as a sole type of perpetration. Indirect organization is regulated as a general rule by the Turkish Criminal code. This thesis aims to determine in detail how indirect perpetration can be applied to various types of crimes and to some criminal law institutions.