Türk siyasetinde kültürel hegemonya mücadelesi: Tek parti ve ak parti dönemlerinin karşılaştırmalı analizi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Anabilim Dalı, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: METİN EROL

Danışman: Rüveyda Kızılboğa Özaslan

Özet:

Ünlü İtalyan siyaset bilimci Antonio Gramsci tarafından kavramsallaştırılan ‘kültürel hegemonya’ kavramı dünyada olduğu kadar Türkiye’de de bilimsel açıdan oldukça tartışılan bir konu haline gelmiştir. Buna rağmen genel bilimsel yazındaki mevcut çalışmalar bu alandaki açıkları yeteri kadar dolduramamaktadır. Buradan hareketle bu tez Türkiye’deki ‘kültürel hegemonya’ tartışmalarına yönelik önemli bir boşluğu doldurmaktadır. Bu çerçevede çalışma 1923-1950 arası Tek Parti dönemiyle 2000-2018 arası AK Parti dönemini ‘kültürel hegemonya’ kavramını baz alarak eleştirel bir bakışla tahlil etmektedir. Öncelikle ‘kültür’ ve ‘hegemonya’ kavramlarına yönelik detaylı bir tartışma yürüten tez daha sonra bu iki kavramın Türkiye’deki politik tartışmalarda nasıl konumlandırıldığını incelemektedir. Ardından 1923-50 arası Tek Parti dönemi ile 2000-2018 arası AK Parti döneminde atılan ve kültürel yaşantıyı doğrudan etkileyen politik adımları karşılaştırmalı şekilde ele almakta ve Kemalist Kültürel Hegemonya ile Muhafazakâr Kültürel Hegemonya’nın teşekkül ve tevessül aşamalarını mukayese ederek Türkiye’deki hegemonya mücadelesinin bir resmini çekmeye çalışmaktadır. -------------------- The concept ‘cultural hegemony’ conceptualized by the famous Italian political scientist Antonio Gramsci has become quite a trending topic in the global academic circles as well as in Turkey. However, existing studies in the general literature is not able to fulfil the gaps in this field. From this viewpoint, this thesis fills an important gap in the literature related to ‘cultural hegemony’ in Turkey. In this context, this research critically analyses “single-party era” between 1923 and 1950 and in the era of conservative AK Party between 2000 and 2018 based on the Gramsci’s “cultural hegemony” concept. The thesis firstly carry on a detailed discussion about the two concepts ‘culture’ and ‘hegemony’, and then explores how these two concepts are positioned in the political debates in Turkey. Then it focuses on the policies that affected cultural life in the country. For this the thesis comparatively examines the policies implemented in the single-party era between 1923-1950 and in the AK Party era between 2000-2018. Therefore it tries to uncover the struggle of hegemony in Turkey by comparing the cores of two different ideologies, namely Kemalist Cultural Hegemony and Conservative Cultural Hegemony by analyzing their configuration and establishment process on the Turkey.