DEVAMLI BİLGİ VERME YÜKÜMLÜLÜĞÜ ÖZELİNDE VERGİ İDARESİNİN BİLGİ TOPLAMA YETKİSİ


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Maliye Anabilim Dalı, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: İZLEM ORAL

Danışman: Başar Soydan

Özet:

Beyan esasının yürürlükte olduğu ülkemizde, vergi idaresi verilen beyanların doğruluğunu kontrol etmek amacıyla, farklı kaynaklardan bilgiler toplamakta, bunları işleyerek çeşitli amaçlarla kullanmaktadır. Bilgi toplama ülkemizde Gelir İdaresi Başkanlığı açısından bir görev iken, mükellefler ve mükellef ile muamelede bulunanlar için ise bir yükümlülüktür. Bilgi verme yükümlülüğüne aykırı hareket edilmesinin yaptırımı, özel usulsüzlük cezasıdır. İhtiyaç duyulan bilgiler devamlı olarak ya da münferit olarak toplanabilmektedir. Devamlı bilgi toplama amacıyla vergi idaresince genel tebliğler çıkarılmakta ya da kurumlarla protokoller yapılarak bilgi toplama yoluna gidilmektedir. Bilgiler Gelir İdaresi Başkanlığı veri ambarında depolanmakta ve mevzuat dâhilinde yurtiçi kurumlar ile ya da yurtdışı ülkelerle paylaşılabilmektedir. Devamlı bilgi toplama mevzuatının kişisel verilerin korunması mevzuatına uygunluğu ise tartışma konusudur. Bu çalışmada, vergi idaresinin devamlı bilgi toplama yetkisi bağlamında devamlı toplanan bilgiler, devamlı bilgi toplamanın hukuki dayanakları, bilgi toplama yetkisinin kullanımı, bilgi vermemenin yaptırımları ile Anayasal haklar ve kişisel verilerin korunması mevzuatı kapsamında bilgi toplama konuları irdelenmiştir. Bu çalışma ile bilgi toplama yükümlülüğünün genel anlamda karmaşık olduğu ve bilgi toplamanın hukuksal dayanaklarının anayasal haklar ile kişisel verilerin korunması mevzuatına uygun olmayan yönler barındırdığı ortaya konmuştur. -------------------- In our country where the declaration basis is in force, the tax administration collects information from different sources to check the accuracy of the declarations given by a variety of parties and uses them for various purposes by processing this information. While collecting information is a duty for Tax Revenue Administration in Turkey, it is an obligation for both taxpayers and the persons who make transactions with the taxpayers. The penalty for non- fulfilment of the obligation to provide information is a special irregularity penalty. The required information can be collected constantly or individually. In order to gather information constantly, general communiqués are issued by Tax Revenue Administration or protocols are signed between Tax Revenue Administration and institutions. The information is stored in the data warehouse of the Revenue Administration and can be shared with institutions in Turkey or in abroad in the scope of related tax legislation. The compliance of the legislation on constantly gathering information with the protection of personal data is a matter of debate. The study suggests that obligation of gathering information is a complicated process in general terms and some aspects of legal basis of gathering information is not compatible with constutional rights and personel data protection.