Türkiye’de sivil havacılığın gelişimi ve THY


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2008

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Abdullah Nergiz

Danışman: MURAT KORALTÜRK

Özet:

1933 yılında başlayan tarihi ile Türk Hava Yolları; Türkiye Cumhuriyeti tarihinin en önde gelen devlet şirketlerinden bir tanesidir. THY’nin 1933 yılındaki kuruluşunun ardından gelen ilk yıllar tam manasıyla bir emekleme dönemidir. 1947 yılında ilk yurtdışı seferininin (Atina) yapılması, 1945-46 yıllarında filonun DC-3 uçaklarıyla genişletilmesi ve 1955 yılında çıkartılan bir kanunla THY’nin, 1956 yılından itibaren anonim ortaklık haline getirilmesi önemli dönüm noktalarıdır. 1967 yılında kiralanan McDonnell Douglas DC-9-10 tipi ‘ilk jet uçağı’ ile THY tarihinde yeni bir dönemin kapıları açılır. Bir yandan yolcu kapasitesi büyürken, diğer taraftan da sürat ve uçuş konforu unsurları sunulmaya başlanmıştır. 1970’lerin ikinci yarısında şirkete hakim olan kötü gidiş ve sıkıntılı dönemin önü 1980 sonrasında alınmıştır. ANAP döneminde, 1 Aralık 1984 tarihinde gerçekleştirilen ‘Ekonomik İşler Yüksek Koordinasyon Kurulu’nda alınan kararlar, THY için dönülmez bir yola giriş anlamı taşımaktaydı. Bir yandan THY’nin filosunu genişletmesi istenirken, diğer taraftan kısa zaman içerisinde özelleştirileceği belirtilmiştir. Bu dönemde gerek hizmet kalitesi, gerek filo ve organizasyon modernizasyonu ve gerekse uçulan nokta sayısı açısından o dönem için büyük sayılabilecek atılımlar gerçekleştirilmiştir. 22 Ağustos 1990 tarihinde Bakanlar Kurulu’nun aldığı THY’nin özelleştirilmesi ile ilgili karar 25 Eylül 1990’da Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiş ve gerekli hukukî işlemlerin ardından THY halka arz edilmiştir. SUMMARY With its history beginning in 1933, Turkish Airlines is one of the with utmost importance companies of Turkish Republic. Following the crawling years of foundation, Turkish Airlines began its expansion years with commencing first international flight to Athens in 1947 and supporting its fleet with then high capacity DC-3 aircraft in 1945-46. In 1956 Turkish Airlines became a joint venture company. The ‘first leased jet’ aircraft McDonnell Douglas DC-9-10 was the messenger of the beginning of a new era for Turkish Airlines’ history in 1967. While increasing passenger capacity, speed and in-flight convenience were also presented. The gloomy days of the 1970’s second half was averted in 1980’s. In 1st of December 1984, the decisions taken by so-called ‘Economic Affairs High Coordination Board’ symbolized a new turn for Turkish Airlines. Both, the modernization of Turkish Airlines fleet and privatization were on the immediate agenda. There have been great leap forward in service quality, fleet modernization, corporate organization and flight network. The privatization decision taken by Turkish Republic Cabinet in 22nd of August 1990 became effective in 25th of September 1990 and the ‘initial public offering’ of Turkish Airlines was made successfully.