Afetlere müdahale için model önerisi: Muhtemel İstanbul depremi uygulaması


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Siyasal Bilgiler Fakültesi, Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2011

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ERSOY KUTLUK

Danışman: RECEP BOZDOĞAN

Özet:

AFETLERE MÜDAHALE İÇİN MODEL ÖNERİSİ: MUHTEMEL İSTANBUL DEPREMİ UYGULAMASI İstanbul, Türkiye’nin en önemli kentidir. İstanbul, yalnız Türkiye sınırları içerisinde değil, bölgesinde ve küresel ölçekte çok yönlü ilişkileri geliştirmiş, dünya ile entegrasyon sağlamış bir kenttir. Bu derece önemi haiz bir yerleşim yeri olan İstanbul, aynı zamanda bilimsel verilere göre büyük bir deprem riskiyle de karşı karşıyadır. Gerçekleşmesi muhtemel olan bu depremin sonuçları; oluş yerlerinin özellikleri ve jeolojik yapının benzerliğinden ötürü daha önce meydana gelen 99’Marmara Depremi ile benzerlikler arz edebilecektir. Bu nedenle 99’Marmara Depremi ve sonrasında yaşananlar, Muhtemel İstanbul Depremi için yapılan araştırmalara yol gösterecektir. Türkiye’de 17 Ağustos ve 12 Kasım 1999’da yaşanan depremler sonrası afet riskinin azaltılması için birçok çalışma yapılmıştır. Ancak bu çalışmalar istenen ve beklenen düzeye ulaşamamıştır. Bununla birlikte, her geçen gün, kurumsal ve toplumsal teyakkuz halinden atâlet haline geçildiği müşahede edilmektedir. Son dönemde yapılan bazı yasal düzenlemeler ve yeni idari yapılanmalar ise, kısmen tamamlanabilmiş; bilhassa yerel düzeyde yetkisizlik ve ilgisizlik sarmalının afet etkilerinin çarpanı olacağı gerçeğiyle yüz yüze gelinmiştir. Bu noktada, yapılması düşünülen bu araştırma ile bir ‘afetlere müdahale modeli’ geliştirilmesi öngörülmüş ve bunun İstanbul’da uygulanabilirliği üzerinde çalışılmıştır. Can ve mal güvenliği ile birlikte kamusal hizmetlerin sürdürülebilirliğinin sağlanması amacıyla gerçekleştirilen bu çalışmanın, Türkiye’de mevcut afet yönetim yapısının gelişimine katkı sağlaması hedeflenmiştir. Mevcut afet yönetimi anlayışının çağdaş yönetim yaklaşımlarının kazanımları ile sentezi sonucu oluşturulan yeni ‘afetlere müdahale modeli’; farklı, özgün ve belirsizliklerle dolu bir sürecin nasıl yönetilmesi gerektiği konusundaki arayışlara cevap verebilecektir. Araştırma kapsamında ayrıca, bu modelin İstanbul özelinde uygulanabilmesi için, bu kentin ve Türkiye’deki yönetim sisteminin ayırıcı özellikleri göz önünde bulundurularak bir adaptasyon çalışması gerçekleştirilmiş; İstanbul’un muhtemel depremden en az zararla çıkabilmesi yönünde bilimsel bir çaba gösterilmiştir. ABSTRACT A PROPOSED DISASTER RESPONSE MODEL: IMPLEMENTATION TO THE EXPECTED ISTANBUL EARTHQUAKE Istanbul is the most important city of Turkey. Istanbul has developed multi-faced relationship not only on domestic scale but also on it’s region scale and global scale and it has provided integration with the world. In the same time according to scientific data Istanbul faces the risk of major earthquake. The result of earthquake that likely to take place in Istanbul; characteristics of places of occurrence of the earthquake and due to the similarity of the global structure might be similar to the earthquake that occurred in 1999. Therefore what happened after the Marmara earthquake will show the way for the researcher to do their research about Expected Istanbul Earthquake. After two major earthquakes in Turkey (August 17th and November 12th) many studies have been done due to reduction of the disaster of earthquake. These studies did not reach the desired level. In recent years legislative actions and the new management structures are partly completed. This research that been considered and paid attention about applicability of this project in Istanbul. Due to provide the life and property safety and sustainability of public services aimed to contribute to the development of disaster management structure in Turkey. New modern disaster response model’s achievements from modern management approaches will lead this model hot to manage and deal with the bad moments of the country. Research scope due to apply this model in Istanbul there was an adaptation work was carried out while taking in to consideration the management system of Turkey; a possible earthquake in Istanbul studies were done in order to have the least damage.