Kültürlerarası iletişim bağlamında Türk müziği’nin Kosova halkları üzerine etkisi : “Rasim Salih” örneği


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Berkant Curi

Danışman: EMEL POYRAZ

Özet:

ÖZET Tarih’in ilk zamanlarından itibaren insanlar daha iyi yaşam koşulları için sürekli bir yerden bir yere göç etmişlerdir. Bu göçler kimi zaman küçük kabilelerin ticareti sebebi veya elverişli tarım koşulları için, kimi zaman da savaşlar dolayısı ile olmuştur. İletişim tarihi açısından bu göçlerin ve nüfus hareketlerinin, insanlığa en büyük etkisi ise farklı kültürlerin birbirleri ile iletişimde ve etkileşimde olmalarıyla yaşananlardır. Yüzyıllar boyu süren insanlığın bu göç serüveninde farklılıklar yaşanmış, insanlar değişik kültürler ile karşılaşıp kendi kültürel değerlerini, hatta kimliklerini belirleyen değerleri farklı topluluklar ile iletişim ve etkileşimle oluşturmuşlardır. Bu topluluklar ve kültürler arasında, Türklerin Kosova’daki halklarla müzik üzerinden gerçekleştirdiği kültürler arası iletişimi ve bu iletişimin geçmiştengünümüze kadar olan sürece etkisi ve yansımalarıçalışmamız açısından üzerinde hassasiyetle durulan bir konu olmuştur. Bu bağlamda gerçekleştirilen mülakatlar sonucunda Kosova halkları arasında Türk müziğinin en çok etkilendiği topluluklar arasında, Arnavut halkının olduğu tespit edilmiştir. Milli enstrümanları çiftteli ve şarkia’dan tutun halk ozanlarına “Ashikat” yani Türkçede Aşıklar olarak adlandırmaları, kültürel etkileşimin ne kadar güçlü olduğunu göstermektedir. Sırp ve Boşnak müziği ise “Sevdalinka” denilen Türk halk müziğinin sevda şarkılarından etkilendiği görülmektedir. Tarihi süreç içerisinde değişik rejim ve savaşlardan dolayı bu değerlerin ve kültürlerin birbirinden uzaklaştığı, ancak beli zamanlarda yaklaştığı da dikkatimizi çekmektedir. Özellikle 1951 yılından sonra, Kosova’da Türk toplumunun haklarının geri alınması ile Türklerin kültürel kalkınma sürecinde Kosova’daki toplulukların yeniden Türk müziğinden etkilenmeye başladığı görülmektedir. Dünya medeniyetine büyük değerler katmış olan Türk müziğinin, Kosova’da yaşayan halkların özellikle Müslüman, Arnavut ve Ortodoks Sırpların kültürlerine etkisi derinlemesine irdelenmiştir. Bu bağlamda, müziğin iletişim gücünün Kosova’daki Türk toplumunun değerlerini korumaları ve hatırlamaları yönünde etkisini saha alanında yapmış olduğum mülakatlar ile değerlendirilmesi yapılmıştır. -------------------- Since the early times in history, human beings have been migrating from one place to another in order to find better living conditions. These migrations have sometimes happened because of trade reasons of small tribes, or more suitable agricultural conditions and sometimes through wars. The greatest impact of migrations on humanity is that people from different cultures have been able to be in communication and interaction with one-another.A lot of changes have occurred throughout the centuries of adventures of human migration. People have formed their own cultural values and their own identity determining values through encountering with other communities. Amongst these communities or cultures is the Turkish culture and its impact through the music of different communities in Kosovo. In my thesis, the tackled subject revolves around reflecting the impact of the Turkish culture on the music of different communities in Kosovo through intercultural communication, by also including its effects starting from the past up until our current days. As a result of my thorough research, I have concluded that the Turkish music has affected the Albanian community the most. Starting from their national instruments, such as çiftteli and şarkia, and moreover to their specific poets called “Ashikat”, which are named after “Aşıklar” meaning “lovers” in the Turkish language, are all fact such great identifiers of this existing strong interrelationship. About Serbian and Bosnian music on the other hand, we can inspect that their music is impacted by a type of love songs belonging to Turkish folk music, which are called “Sevdalinka”. Due to different regimes and wars throughout different periods in history, we can note that these values and cultures have fragmented apart, however from time to time they have again bonded together. The Turkish communities in Kosovo have had again started to be influenced by the Turkish music especially after the year 1951, which was the year that they regained their rights and the time period of their cultural development. In this thesis, I have worked on describing the impact of music of Turks who have had a great contribution on adding values to the world civilization, on the communities that live in Kosovo,through especially focusing on this cultural impact on Muslim Albanian and Orthodox Serbian groups. With the conducted research, this thesis aims to incorporate the power of communication through music and its impact on enabling the Turkish community in Kosovo to preserve and remember its own values.