Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, İktisat Fakültesi, İktisat Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2004
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: GÜLLİSTAN YARKIN
Danışman: NURDAN ASLAN
Özet:1945 yılı sonrası kapitalizmin içine girdiği yeniden yapılanma süreci yeni kurumlar ve kuralları beraberinde getirmiş ve bu dönemde ülkeler arası iş bölümü yeniden tanımlanmıştır. Üretici sermaye, bu dönemde kapitalizmin yeniden yapılanma sürecine paralel olarak uluslararasılaşma eğilimine girmiş ve bu süreçte; merkez sermayesi çevre ülkelerde yayılmaya başlarken, çevre sermayesi ise merkez sermayesi ile işbirliğine girerek bu dönüşüme entegre olmuştur. 1944 yılında kurulan Dünya Bankası, yeniden yapılanma sürecine giren kapitalizmin en önemli kurumlarından biridir. Dünya Bankası'nın temel hareket noktası, yeniden yapılanma sürecine giren kapitalizmin herhangi bir krizle karşılaşmadan sürdürülmesini sağlamaktır. Dünya Bankası'nın, kurulduğu tarihteki en önemli hedefi ise, merkez ülkelerin üretim ve yatırım yapmaya dönük sermayesinin, dünyanın diğer coğrafyaları üzerinde engellerle karşılaşmadan hareket etmesini ve çevre ülkelerin bu sürece sorunsuz biçimde entegre olmalarını sağlamaktır. 1960-1980 yılları arasında Türkiye'de yaşanan ithal ikameci sermaye birikim süreci, üretici sermayenin uluslararasılaşma eğiliminde olduğu konjonktüre paralel olarak ortaya çıkmıştır. İthal ikameci sermaye birikiminin yaşandığı dönem, aynı zamanda, Türkiye sermayesinin merkez sermayesi ile işbirliği içinde, sınai üretime yöneldiği dönemi ifade etmektedir. Söz konusu dönemde Türkiye'de üretim süreci yurtdışından ithal edilecek üretim malların elde edilmesine bağlıdır. Üretim sürecindeki bu bağlılık beraberinde dövize bağlılığı da getirmiştir. Döviz sağlayıcı bir kurum olan Dünya Bankası ise, sürecin koşullarını yaratan ve sürecin devamlılığını sağlayan en önemli kurumlardan biri olarak bu süreçte kritik bir yerde konumlanmıştır. ABSTRACT After 1945, the reconstruction period of capitalism bring together the new instituions and new rules and the devision of labor among the countries has been redefined. Productive capital has been tended to internalization parallel to the reconstruction period of capitalism in this period and within this period while central capital has started to extend incentral countries periphery capital has been integrated into this transformation by cooperation with central capital. World Bank established in 1944 is one of the most important instituions of the capitalism which has been entered into reconstruction period. The main esential point of the World Bank is providing the ongoing capitalism without encountering any crises. The main target of the World Bank on its establishment date, is to provide moving of central countries' capital and investment among encountering any obstacles and to provide integration of periphery countries into this period. Import substitution capital accumilation period of Turkey between 1960-1980, has been come out parallel to the conjuncture in which productive capital tended to internalization. The period of import substitution capital accumulation, also, expresses the period of Turkey's capital tended towards industrial production in cooperation with central capital. In this related period, production period in Turkey depends on obtaining the production goods subject to import. That dependency in production period has brought also dependency to foreign exchange dependency. The World Bank, which is a foreign exchange providing institution, in this period has been position critically, as being of the most important institutions creating the conditions and providing the sustinability of this process.