Üniversite kütüphanelerinde bilgi okuryazarlığı eğitiminin verilmesinde kütüphanecilerin yetkinlik ve sorumlulukları


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Fen - Edebiyat Fakültesi, Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2016

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: FADİME TAŞÇI

Danışman: REMZİYE TUBA KARATEPE

Özet:

Üniversite kütüphanelerinde bilgi okuryazarlığı eğitiminin verilebilmesi için, üniversite kütüphanesinin yeterli alana ve donanıma sahip olmasının yanı sıra bilgi okuryazarlığı eğitimi konusunda yetkin kütüphanecilere de sahip olmasına gerekmektedir. Çalışmanın hipotezi, “Bilgi ve Belge Yönetimi bölümleri için formasyon hakkı doğana kadar, pedagojik alandaki seçmeli derslerin yine bu alanda eğitim almış uzman kişilerle desteklenmesi mezunlar için ciddi avantaj sağlayacaktır” olarak belirlenmiştir. Kütüphanecilerin sözü edilen eğitimci yetkinliklere sahip olması, Türkiye’de Bilgi ve Belge Yönetimi bölümlerinde verilen eğitimlerle doğru orantılı olduğundan, araştırmamızın kapsamını Türkiye’deki Bilgi ve Belge Yönetimi bölümleri oluşturmaktadır. Hipotezin sınanmasında betimleme ve içerik analizi yöntemleri kullanılmıştır. Bilgi ve Belge Yönetimi bölüm başkanlarına gönderilen bilgi formu aracılığıyla, bölümlerin konu hakkındaki bu konudaki görüşleri yazılı olarak istenmiştir. Geniş kapsamlı bir literatür incelemesiyle bilgi okuryazarlığının teorik kısmı ortaya konmuştur. Araştırma sonucunda eğitimci rollere sahip kütüphaneci ihtiyacına dikkat çekilmiş ve bu noktada önerilere yer verilmiştir. Bilgi okuryazarlığı programlarının geliştirilmesi noktasında örnek sayılabilecek uluslararası standartlar ve diğer çalışmalar Türkçe’ye çevrilerek, eğitimci rollere sahip kütüphanecilerin hangi yetkinlikleri taşıması gerektiğini noktasında bir örnek oluşturulmaya çalışılmıştır. Anahtar Kelimeler: Kullanıcı Eğitimi, Bilgi Okuryazarlığı, Üniversite Kütüphaneleri, Eğitimci Kütüphaneci. ABSTRACT To provide education for information literacy in the academic libraries requires essential facilities such as having enough space in the library and education equipment with related software setups. By having these features in the library will lead to serving considerably a large number of students. In addition to these resources, the libraries should have expert librarians to carry out information literacy processes and educate the students. The main hypothesis in this thesis stated as information literacy requires librarian to gain new skill related to education on literacy; therefore, Information Literacy departments in Turkey should provide elective lectures on pedagogy to their own students till these departments alumni can be legally regarded as lecturers. It has been observed that the essential skills for instruction librarian and the curriculum of Information Literacy departments in Turkey share considerable similarities. That is why Information Literacy departments in Turkey and their curriculum analyzed in detail. To validate our hypothesis, we perform content analysis and identification techniques. In asses this techniques, we prepared an information documents (e.g. questionnaires) and send them to Information Literacy department heads in Turkey. To provide a theoretical view on this subject, we provide an extensive literature review on information literacy In this thesis, it has been underlined that the need for instruction librarian who has lecturing experience on information literacy Technologies and processes is critical to improving the current level of Information Literacy departments in Turkey. Moreover, it is suggested that international standards on information literacy should be translated into Turkish in order to improve essential skills of librarian lecturer. Key words: User Training, Information literacy, University Libraries, Instruction Librarian