Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkçe Ve Sosyal Bilimler Eğitimi Anabilim Dalı, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2010
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ADEM ÖZDER
Danışman: Mehmet Ünlü
Özet:BOSNA HERSEK´TE ORTAÖĞRETİM DÜZEYİNDE COĞRAFYA EĞİTİMİ Dünyanın küresel bir köy haline geldiği günümüzde coğrafya bilimi sahip olduğu üstün teknoloji araç ve metotlarla hayatın birçok alanıyla ilgili insanlığa çok büyük kolaylıklar sunmaktadır. Kaynakların kullanımından kaynaklanan her türlü problemin çözümü için lazım olan bilgi, günümüzde coğrafya bilimi sayesinde oluşmaktadır. Fakat coğrafya bilimi maalesef Bosna Hersek’te gelişmiş ülkelerdeki gibi algılanmamakta ve bu bilimden gerektiği kadar faydalanılamamaktadır. Bu durumun oluşmasında Bosna hersek’teki güncel sorunlar karşısında mevcut coğrafya biliminin yeterince istifade ye açılamamış olması ve daha da önemlisi ülkenin etnik yapısından ve hassasiyetinden dolayı coğrafya eğitimindeki milliyetçilik etkisinden kurtulamamış olmasının etkisi büyük olmuştur. Dolayısıyla Bosna Hersek’te üç ayrı etnik yapı olduğu için her bir yapı coğrafya eğitimini kendisine göre anlattığı için bir birlik sağlanamamaktadır. Coğrafya eğitiminin ülkedeki tüm ihtiyaçları karşılayacak duruma gelebilmesi için öğretim programlarından ders kitaplarına, araç-gereçlerden ders anlatım metotlarına, üniversite giriş sisteminden öğretmen yetiştirme programlarına, coğrafya ilmine yardımcı sivil toplum örgütlerinden resmi kuruluşlara kadar tüm sistemin baştan sona elden geçirilmesi ve yeniden şekillendirilmesi gerekmektedir. Tabiki böyle bir reforma girişmeden önce gelişmiş devletlerin eğitim sistemini, eğitim tarihini, yaşamış olduğu problemleri, bu problemlerin üstesinden nasıl geldiğini ve coğrafya eğitimini incelemek, bu ülkelerin eğitim sistemleri ile mukayese etmek, karşılıklı artı ve eksilerini belirleyip ondan sonra ne yapacaklarına karar verilmesi daha isabetli olacaktır. Yani sistemi yenilemek gerekir derken nitekim dünyanın en iyi ülkesi bile olsa başka bir topluma ait elbiseyi olduğu gibi Bosna Hersek’e giydirmek değil, gelişmiş ülkelerin ve Bosna Hersek’in eğitim sisteminin artı ve eksisini belirleyip en uygun modeli oluşturmanın gerekliliği üzerinde durmaktayız. Gelişmiş ülkelerin çoğunda eğitim sistemlerindeki yetki ve mesuliyet eyalet ve bölgelere devredilmişken Bosna hersek’te birden fazla yönetimin ve etnik yapının olmasına bağlı olarak yetki ve mesuliyet merkezle kantonlar arasında paylaştırılmıştır. Çünkü ülke birden fazla etnik kimliklerden oluşan bir devlet yapısına sahip olduğu için merkezi yönetim kolay olmamaktadır. Dolayısıyla eğitimle ilgili birçok problem etnik karmaşa nedeniyle çözümlenememekte veya geç çözümlenmektedir Gelişmiş ülkelerin çoğunda olduğu gibi Avrupa’nın merkezinde yer alan Bosna Hersek’te de modern eğitim müfredatı işlenmektedir. Coğrafya eğitiminde genel fiziki coğrafya konuları ağırlıklı olarak fen veya doğa bilimleri kapsamında öğretilmekte ve bu dersler, fiziki ortam, araç-gereçler, ders kitapları vs. açılardan gelişmiş ülkelerde olduğu gibi daha elverişli imkânlar içerisinde verilmektedir. Ancak Bosna Hersek’in etnik kimliği ve kantonlardan oluşan yapısı nedeni ile genel eğitim sistemindeki siyasi algılardan dolayı coğrafya eğitimi Türkiye 'dekinin aksine bir coğrafya dersi olarak algılanmaktan öte tarih dersi gibi ülkeyi yücelten milli bir hava oluşturduğu ve algılandığı için öğretmen ve öğrenciler tarafından ilgi ve hassasiyetle takip edilmektedir. Bu çalışmada öncelikle Bosna Hersek’teki orta öğretim eğitim sistemi ve coğrafya eğitimi, mülakat, gözlem, istatistik, literatür tarama gibi birçok araştırma yöntemi kullanılarak tüm yönleri ile araştırılmış sonra bu ülkenin sistemi detaylıca incelenmiştir. Çalışmanın sonunda Bosna Hersek’te nelerin yapılıp nelerin yapılmaması gerektiğini ihtiva eden bilgiler sonuç ve öneriler kısmında dile getirilmiş, bu sorunları aşmada birinci dereceden yetkili ve sorumlular başta olmak bütün ilgililerin takdirine sunulmuştur. ABSTRACT SECONDARY EDUCATION LEVEL GEOGRAPHY in the BOSNIA AND HERZEGOVINA In today when the world has become a global village, the science of geography with its high technology tools and methods offers many great amenities to humanity in many areas of life. All the information, needed to be solved the problem, which is arising from the use of resources, consists of thanks to geography. However, unfortunately, in Bosnia and Herzegovina the science of geography is not perc eived such as in developed countries, and they cannot benefit from this science as much as necessary. In the formation of this situation lies that existing science of geography could not be opened enough to be exploited in the face of the current problems, and more importantly, the impact that the country could not be saved from the effects of nationalism in education of the geography due to the country's ethnic structure and sensitivity, has been huge. Therefore, because Bosnia and Herzegovina has three separate ethnic compositions and each structure is described in geography education according to their right, a unity in the country cannot be provided. In order to come to meet all the requirements of geography education in the county, from education program to course books, tools, method of lectures, entrance system, teacher training programs, the science of geography, non-governmental organizations, government agencies, the entire system from start to finish have to be overhauled and re-formed. Of course, before embarking such a reform the advanced states' education system, educational history, experienced problems, how to overcome with these problems, and the geography education should be examined by comparing with these countries' education system and determining mutual pros and cons. After these analyses, it will be more accurately to decide what to do for these problems. In other words, while we say that system will need to renew, even if it is the best country of the world, it does not mean that the dress of the other society's should be wore as well as Bosnia and Herzegovina, but it means that it is necessary to determine the pros and cons of advanced countries and Bosnia and Herzegovina's education system and create the most appropriate model for it. While in most developed countries in the education system authority and responsibility was delegated to provincial and district, the authority and responsibility was shared between the cantons and centering due to fact that Bosnia and Herzegovina has more than one management and ethnic structure. Indeed, the country has a government structure, composed of multiple ethnic identities; it is not easy for the central government. Hence, many problems related to education cannot be resolved or late solutions are resolved because of the ethnic turmoil. As in most developed countries, in Bosnia and Herzegovina, located in the center of Europe, modern educational curriculum is being processed. In geography education, the general physical geography matters are mainly taught within the scope of science or the natural sciences, and those courses are taught inside of more favorable opportunities as in developed countries which are provided in terms of physical environment, equipments, textbooks, etc. Nevertheless, by reason of Bosnia and Herzegovina's ethnic identity and the canton consisting of the structure, and the political perception in the general education system, the geography education contrary to Turkey is not perceived as a geography lesson but it is perceived such as history lessons, which glorify the country and create a national air. Hence, teachers and students with interest and sensitivity are following the geography lessons. In this study, first secondary education system and geography education in Bosnia and Herzegovina has been investigated in detail by using research methods such as interviews, observations, statistics, and literature, and then all aspects of this country's system has been examined. At the end of the study, the information, containing what should be done or not in Bosnia and Herzegovina, has been voiced in the results and suggestions, to overcome with these problems, the first degree competent and responsible in the lead, were presented to the admiration of all concerned.