İslamcı hâfızada “Emek” sorunu: Türkiye’de 1980-2000 arası İslamcı dergilerde sosyal adalet söylemi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2016

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Mustafa Ammar Kılıç

Danışman: HALİL AYDINALP

Özet:

KILIÇ, Mustafa Ammar. İslamcı Hâfızada “Emek” Sorunu: Türkiye’de 1980-2000 Arası İslamcı Dergilerde Sosyal Adalet Söylemi, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, 2016. Bu çalışma, İslamcılığın 1980 sonrasında siyasal düzen karşıtlığında somutlaşan düşünsel radikalleşme sürecini dergi yayıncılığı üzerinden okumakta ve bu radikal yönelişin kapitalizm, emek, sermaye, sosyal adalet, sendikal faaliyet, grev, işçi direnişleri gibi kavram ve olguları Türkiye ölçeğinde nasıl yorumladığına odaklanmaktadır. 1980 ve 1995 arasında çıkan çok sayıda İslamcı dergi arasından, emek söyleminin takip edilebileceği, kendi dönemi için de merkezî ve geniş yankı uyandıran şu dergiler çalışmanın temel aldığı yayınlar olmuştur: Girişim, Mektup, Kitap Dergisi, Mektep, İslâm, Objektif, Tevhid, Yeryüzü, Dünya ve İslam, Haksöz. Çalışmada sonuç olarak, İslamcılığın özgün bir emek söylemi ortaya koyup koyamadığı, koyabildiği ölçüde bunu hangi kavram ve çerçeveleri seferber ederek yaptığı tartışılmıştır. Çalışma, 28 Şubat darbe sürecinin ve AK Parti’nin ortaya çıkışının bu emek söylemine etkilerini tartışarak son bulmaktadır. Anahtar Kelimeler: İslamcılık, emek, kapitalizm, sosyal adalet, İslamcı dergiler, söylem, Girişim, Mektup, Kitap Dergisi, Mektep, İslâm, Objektif, Tevhid, Yeryüzü, Dünya ve İslam, Haksöz ABSTRACT KILIÇ, Mustafa Ammar. “Labour” Issue in the Memory of Islamism: Social Justice Discourse in Islamist Magazines between 1980-2000 in Turkey, Master of Arts, İstanbul, 2016. This study reads the intellectual radicalization process of Islamism in post-1980, which is embodied as antagonism with political regime itself, over periodical publications, and focuses on how this radical tendencies conceived and interpreted the concepts and facts such as capitalism, labour, capital, social justice, syndicalism, strike, and workers’ struggle in Turkish context. Among large number of periodicals published between 1980 and 1995, the following ones in which the labour discourse can be pursued and also are, for their own time, central and of great importance have been main departure points of this article: Girişim, Mektup, Kitap Dergisi, Mektep, İslâm, Objektif, Tevhid, Yeryüzü, Dünya ve İslam, Haksöz. Consequently, it discusses whether Islamism could have created an authentic labour discourse, and, to the extent it could, which concepts and frameworks it has employed. The study comes to end by deliberating the effects of the process of February 28 coup and the making of Justice and Development Party on this discourse. Keywords: Islamism, labour, capitalism, social justice, Islamist periodicals, discourse, Girişim, Mektup, Kitap Dergisi, Mektep, İslâm, Objektif, Tevhid, Yeryüzü, Dünya ve İslam, Haksöz