Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Tuba Akpolat
Danışman: MÜNEVVER ÇETİN
Özet:Bu çalışmanın amacı araştırma görevlilerinin iş güvencesiz ve esnek zamanlı çalışma yaşamı içinde karakterlerindeki aşınma ve sarf ettikleri duygusal emeği incelemektedir. Araştırma nicel ve nitel yöntemlerin birlikte kullanıldığı karma yöntem araştırma yöntemlerinden biri olan sıralı açıklayıcı desende gerçekleştirilmiştir. Söz konusu bu fenomenleri anlamak için araştırmanın nicel kısmında 2018-2019 eğitim öğretim yılında İstanbul İlinde devlet ve vakıf üniversitelerinde çalışan 500 araştırma görevlisine, bu araştırma kapsamında araştırmacı tarafından geliştirilen Karakter Aşınması Ölçeği ve Esneklik Ölçeği ile Duygusal Emek Ölçeği uygulanmıştır. Nicel bulguları derinleştirmek ve desteklemek adına çalışmanın nitel kısmında, İstanbul İlinde devlet ve vakıf üniversitelerinde çalışan 28 araştırma görevlisi ile derinlemesine görüşme yapılmıştır. Nitel verilerin analizinde içerik analizi yöntemi, nicel verilerin analizinde ise parametrik istatistiksel analiz teknikleri kullanılmıştır. Araştırmanın sonucunda, araştırma görevlilerinin esnek çalışmayı en yüksek yapısal esneklik boyutunda algıladıkları, duygusal emeği en yüksek düzeyde derin davranış şeklinde ve karakter aşınmasını ise en yüksek düzeyde sürüklenme olarak yaşadıkları sonuçlarına ulaşılmıştır. Demografik değişkenlere göre araştırma görevlilerinin karakter aşınması, esneklik ve duygusal emek alt boyutlarında anlamlı farklılıklar olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bunun yanı sıra araştırma görevlilerinin esnek çalışma algısının karakter aşınmasını etkileyen bir unsur olduğu, duygusal emeğin alt boyutlarından yüzeysel davranışın ise araştırma görevlilerinin esneklik algısının karakter aşınmasına etkisinde kısmi aracı rol oynadığı sonucuna ulaşılmıştır. Görüşmeler sonucunda araştırma görevlilerinin yapısal esnekliği iş yükü, iş tanımının sınırlarının belirsizliği ve ulaşılabilir olma; zamansal esnekliği iş-yaşam sınırlarındaki belirsizlik, aile ile iletişimde sıkıntılar şeklinde deneyimledikleri görülmüştür. Bunun yanı sıra araştırma görevlilerinin aidiyetinin işe olduğu, iş güvencesizliğini gelecekte iş bulamama kaygısı olarak hissettikleri, yaşamlarındaki bu belirsizliğin gelecek beklentilerini olumsuz etkilediği, rekabet ve gelecek kaygısının bireysel davranmalarını tetiklediği sonuçlarına ulaşılmıştır. Araştırmanın bulguları ışığında; yükseköğretimde esneklik ve güvencesizliğin paradoksal etkilerinin sonuçları göz önüne alındığında, araştırma görevlilerinin karakter aşınmasını önlemek için iş güvencesizliği algısını düşürecek ve duygu düzenlemelerinde yüzeysel davranış sergileme düzeylerini en aza indirecek önlemlerin alınması önerilmektedir. -------------------- The aim of this study is to research the corrosion of character and emotional labor of the research assistants in the context of precarious employment and flexible time working life. The research was carried out using explanatory design, one of the mixed research methods, where both quantitative and qualitative methods were used together. In order to understand these phenomena, in the quantitative part of the research, in addition to the Corrosion of Character Scale and Flexibility Scale developed by the researcher, and Emotional Labor Scale were applied to 500 research assistants working in state and foundation universities in Istanbul in the 2018-2019 academic year. The content analysis method was carried out in the analysis of qualitative data and parametric statistical analysis techniques were used in the analysis of quantitative data. As a result of the study it was found that the research assistants experienced the highest level of drift in the context of corrosion of character and the highest level of structural flexibility in the context of flexibility. On the other hand, it was concluded that they felt emotional labor at the highest level in the form of deep action. According to demographic variables, it was concluded that there were significant differences in corrosion of character, flexibility and emotional labor sub-dimensions of research assistants. In addition, it was concluded that the perception of flexible working is a factor affecting corrosion of character, whereas surface action plays a partial mediator role in the effect of flexibility perception on corrosion of character. As a result of the interviews, it was seen that the research assistants experienced structural flexibility in the form of workload, uncertainty of the definition of work and accessibility, and temporal flexibility in the form of uncertainty in work-life boundaries and difficulties in communication with the family. In addition, it was concluded that the research assistants felt belonging to the work, whereas job insecurity raised concerns about not being able to find a job in the future. And also it was found that competition and future anxiety negatively affected their expectations and triggered individual behaviors. In the light of the findings; considering the results of paradoxical effects of flexibility and precariousness in higher education, it is suggested to take measures to reduce the perception of job insecurity and to minimize the level of surface action in emotion arrangements in order to prevent corrosion of character of research assistant.