Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2004
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Bilal Şaban Çelik
Danışman: LATİF BEYRELİ
Özet:Öğrencilerin sözcük dağarcığını belirlemeye yönelik yapılan çalışmalarda ortaya çıkan sonuçlar eğitim programında belirlenen hedeflerin çok altında görülmektedir. Yaptığımız çalışmada öğrenme stratejisine uygun, uygulamalı ve katılımlı yeni tekniklerin öğrencilerin sözcük dağarcığına katkısı incelenmiştir. "İlköğretim okullarında Türkçe Öğretim Programındaki öğrencilerin sözcük dağarcığının geliştirilmesinde kullanılan tekniklerle; çağrışım, tamamlama ve serbest yazma tekniklerinin öğrencilerin sözcük dağarcığını zenginleştirmesine katkısı nedir?" sorusu araştırmanın problem cümlesini oluşturmaktadır. Çalışmanın ilk bölümünde "Anlama", ikinci bölümünde "Yazılı Anlatım ve Dil Kullanımı", üçüncü bölümünde "Çağrışım Tekniği", dördüncü bölümde "Söz varlığı", beşinci bölümde "Çalışmanın Uygulanması", altıncı bölümde "Sözcük Dağarcığını Geliştirme Teknikleri" hakkında bilgiler verilmiş, gerekli alt başlık türleri sınıflandırılmış; son bölümde de bulgular yorumlanarak öneriler sunulmuştur. Bu çalışma 2003-2004 eğitim-öğretim yılında İstanbul ili Beykoz ilçesinde bulunan dört okulda yapılmıştır. Araştırmaya 190 öğrenci katılmıştır. Bulgular ve yorumlar kısmında 8. sınıflarda 15 soru kullanılmıştır. Her soru için ayrı yüzdelik hesaplamaların kullanıldığı 15 tabloya yer verilmiştir. Deney ve kontrol gruplarının çağrışım, serbest yazma ve tamamlama teknikleri ile başarı oranları, öğrencilerin cinsiyet farklılaşması t-testi ve tek yönlü varyans analizi kullanılarak ölçülmüştür. Araştırmada elde edilen sonuçlar şunlardır: 1. Sistemli bir şekilde yapılan sözcük dağarcığını geliştirme teknikleri öğrencileri derse karşı güdülemekte ve öğrencilerin derste aktif olmasını sağlamaktadır. 2. Öğrencilerin sözcük dağarcığını geliştirmede çağrışım, serbest yazma ve tamamlama çalışmaları, kullanılan klâsik tekniğe göre daha etkilidir. 3. Öğrencinin, öğrendiği bir kelimeyi yazılı anlatımda kullanması; öğrenilen sözcüğün zihinde daha kalıcı olmasını sağlamıştır. 4. Bu tekniklerle güdülenen öğrenci, kendini daha iyi ifade edebilmekte, yazma uygulamasını zevkle yapmaktadır. 5. Sözcük dağarcığını anlayabilme ve bu birimleri kullanabilme gücüne öğrenci ilköğretim çağında başlamalıdır. SUMMARY The results optained in the studies which aim to detect the vocabulary of students are far behind the objectives put forward in the education program. In the research conducted, the contribution of new methods, which are appropriate to learning strategy and also practical and applicable, has been studied. "What is the contribution of the techniques which are used to develop the vocabulary of the students in the Program of Turkish Teaching in Primary schools and the Association, Completion and Free Writing tecniques" is a question which is the problem sentence in this research. This study gives information about "Understanding" in the first part, "Writing and Language Use" in the second, "Association Tecnique" in the third, "Vocabulary" in the fourth, "Practice of Study" in the fifth, and "Tecniques to Improve Vocabulary" in the sixth. Also, necessary subtitles have been classified and the data have been evaluated in the last part. This research has been conducted in four schools in Beykoz-İstanbul in 2003-2004 School Year with the participation of 190 students. In the Data and Evaluation part, fifteen questions were used in eighth classes. Fifteen charts were used for fifteen questions with different percentage calculations for each one. The Free Writing techique and success rate of the Experiment and Control groups were measured by using gender differentiation, t-test and one way variance analysis. The results optained in this study are these: 1. The techniques, practiced in a system to improve vocabulary, encourage the students for lessons and activate them. 2. The Assosication, Free writing and Completion techniques are more effective than the classical techniques. 3. The use of the vocabulary that students have learnt in writing results in permanence in mind. 4. The students encourged with these techniques are able to express themselves better and enjoy the writing. 5. Students should acquire the ability of understanding vocabulary and using it effectively in primary school.